lepelerin.com, Agnes Chareton, 2025-05-14
Thánh lễ đầu tiên ngày 11 tháng 5, sau khi Đức Lêô XIV được bầu làm Giáo hoàng tại Nhà thờ chính tòa Thánh Mattêô Tông đồ ở Washington. Hình ảnh © Anna Rose Layden / Reuters
Liệu Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, người xây dựng các cây cầu sẽ thành công trong việc hòa giải người công giáo Mỹ đang chia rẽ sâu sắc giữa những người ủng hộ và phản đối Tổng thống Trump hay không?
Một vòng hoa thắt ruy-băng trắng-vàng, màu cờ Vatican trang hoàng lối vào Nhà thờ Chúa Kitô uy nghi ở Giáo phận Orange, California để vinh danh Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử. Ở sân trước của tòa nhà kính siêu hiện đại, có hàng cây cọ phản chiếu, bà Dolores và con trai Salvator bày tỏ niềm vui của họ. Lúc đó là 10:15 sáng thứ năm 8 tháng 5, họ ngạc nhiên thấy trên truyền hình tên và hình ảnh của Giám mục Robert Francis Prevost thân yêu của họ, ngài sinh ra ở Chicago và bây giờ là Đức Lêô XIV!
Trong một thế giới bị xáo trộn vì xung đột, với giáo dân, việc bầu một Giáo hoàng hòa bình là dấu hiệu mạnh mẽ gởi đến người công giáo, bà Dolores cho biết: “Với tôi, điều này có nghĩa đã đến lúc phải nhìn vào điều gì là quan trọng. Con người, nhân quyền… Trong Giáo hội, chúng ta hướng về thập giá. Đã đến lúc chúng ta phải suy nghĩ đến điều gì là tốt cho mọi người.”
Mong muốn đoàn kết này có tiếng vang mạnh mẽ trong các giáo xứ đa văn hóa như giáo xứ Quận Cam. Tại đây, các thánh lễ được cử hành bằng tiếng Tây Ban Nha, tiếng Việt, tiếng Anh, dưới tượng Đức Mẹ La Vang, Đức Mẹ Guadalupe. Linh mục Phan Khôi một mình đến Mỹ khi mới 12 tuổi, cha rất vui trước sự đồng lòng của các hồng y, chỉ trong bốn vòng phiếu, Hồng y Prevost được bầu chọn. Ngài là Giáo hoàng Mỹ, nhưng ngài sẽ nói chuyện được với Giáo hội hoàn vũ, linh mục nói tiếp: “Ngài bắt đầu ở Nam Mỹ, nơi có 400 triệu giáo dân công giáo, nhưng ngài là cầu nối giữa Bắc và Nam, Đông và Tây.”
Linh mục hy vọng Đức Lêô sẽ mang tinh thần hòa hợp vào Giáo hội công giáo Hoa Kỳ. Sự trở lại nắm quyền đột ngột của Tổng thống Trump làm trầm trọng thêm sự chia rẽ giữa phe tự do và phe bảo thủ; theo The Washington Post 59% cử tri công giáo cho biết họ bỏ phiếu cho ứng viên Đảng Cộng hòa tháng 11 năm ngoái. Linh mục lấy làm tiếc: “Xã hội chúng ta quá phân cực. Với tôi, khó khăn của linh mục là phải rao giảng sự thật với tình yêu thương, nếu tôi nói điều gì đó không làm hài lòng giáo dân, tôi có nguy cơ xa lánh một tỷ lệ lớn cộng đồng. Tôi phải rất cẩn thận.”
Những người theo chủ nghĩa bản sắc độc hại
Trong khi nhiều giáo dân Mỹ vui mừng với việc bầu chọn Đức Lêô, nhưng những tiếng nói bảo thủ nhất của cánh hữu lại lên tiếng chỉ trích ngài. Vào ngày ngài đắc cử, bà Laura Loomer, một cộng sự thân cận của Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Twitter: “Đức Lêô là Giáo hoàng chống Tổng thống Trump, chống MAGA, ủng hộ biên giới mở, theo chủ nghĩa Marx giống Giáo hoàng Phanxicô.” Các cuộc tấn công này nhằm chống lại thông điệp của Hồng y Prevost chỉ trích chính sách nhập cư của chính quyền Trump và của Phó Tổng thống J.D. Vance, người công giáo theo chủ nghĩa bản sắc.
Đức Lêô đã viết: “J.D. Vance đã sai: Chúa Giêsu không đòi hỏi chúng ta ưu tiên dành tình yêu cho người khác nhưng cho các hoạt động từ thiện.” Sự điều chỉnh chính thức này không ngăn được Tổng thống Trump đăng bức hình ông mặc áo giáo hoàng giả trên tài khoản Twitter của ông trước mật nghị, ông chúc mừng Đức Lêô XIV, ông cho biết ông nóng lòng muốn gặp ngài.
Theo Linh mục German Sanchez, tuyên úy của giáo xứ nói tiếng Pháp tại Los Angeles thì Đức Lêô XIV có tính cách hợp pháp thực sự để nói chuyện với Tổng thống cũng như với các Giám mục Hoa Kỳ: “Ngài là người có kinh nghiệm mục vụ lâu năm. Ngài sẽ nói những gì ngài phải nói, với tài năng ngoại giao khéo léo của ngài.”
Một Giám mục đoàn cần được đánh thức
Thần học gia William Cavanaugh, giáo sư tại Đại học DePaul ở Chicago cũng đưa ra phân tích tương tự, nhưng giáo sư không thấy Đức Lêô thay đổi suy nghĩ về vấn đề tiếp nhận người di cư. Giáo sư hy vọng ngài sẽ đánh thức Hội đồng giám mục Hoa Kỳ mà theo giáo sư đã quá im lặng về những hành động chuyên quyền thái quá của Donald Trump. Giáo sư phân tích: “Các giám mục, phần lớn bảo thủ, phần lớn được Đức Gioan-Phaolô II và Đức Bênêđíctô XVI bổ nhiệm, trong một thời gian dài, họ vẫn còn tập trung vào các vấn đề như phá thai. Đó là lý do vì sao các Giám mục vẫn xem Tổng thống Trump là đồng minh, chắc chắn không hoàn hảo, nhưng vẫn là đồng minh.”
Giáo sư nhận xét: “Ngoại trừ một số ít Giám mục lên tiếng phản đối chính sách nhập cư của Donald Trump, nhưng đa số vẫn im lặng, đặc biệt khi họ phải đối diện với việc chính quyền Trump cắt giảm ngân sách chương trình viện trợ người tị nạn dẫn đến nhiều vụ sa thải. Tôi hy vọng người công giáo cánh hữu sẽ trao cho Tổng thống một cơ hội.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nhân viên Vatican ngạc nhiên: họ được thưởng 500 âu kim trong tiền lương tháng này
Hồ sơ không điển hình, sự nghiệp toàn cầu, con người tổng hợp… Chân dung Tân Giáo hoàng Lêô
Sau cải cách của Đức Phanxicô, Giáo triều La-mã chờ quyết định của Đức Lêô
Cuộc bầu cử Giáo hoàng Lêô XIV: Các thách thức của triều giáo hoàng mới
