Mật nghị có thực sự bí mật không?
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2025-05-01
Ngày thứ tư 7 tháng 5, các hồng y sẽ dự thánh lễ trọng thể tại Đền thờ Thánh Phêrô, Vatican, sau đó các hồng y đủ điều kiện bỏ phiếu sẽ vào Nhà nguyện Sixtine để tham dự mật nghị, có thể kéo dài vài ngày.
Các hồng y dự mật nghị bị cấm đưa tin về các sự kiện xung quanh cuộc bầu cử giáo hoàng tương lai. Tuy nhiên, luật giữ bí mật này không phải lúc nào cũng được tôn trọng.
“Extra Omnes! Xin tất cả ra ngoài!” Đó là lời Hồng y Diego Ravelli sẽ tuyên bố ngày thứ tư 7 tháng 5 khi ngài đóng cửa Nhà nguyện Sixtine. Bên trong, 133 hồng y phải làm một nhiệm vụ nặng nề: bầu người kế nhiệm Thánh Phêrô để lãnh đạo Giáo hội công giáo. Trong vài giờ hoặc vài ngày, một giai đoạn hoàn toàn bảo mật sẽ bắt đầu. Ít nhất trên lý thuyết.
Quy tắc rõ ràng: không có thông tin nào có thể công bố hoặc nên công bố về tiến trình mật nghị, về các thảo luận không chính thức có thể diễn ra bên lề các hoạt động này. Hiến chế tông đồ Universi dominici gregisdc Đức Gioan-Phaolô II ban hành năm 1996 và được người kế nhiệm sửa đổi năm 2013 đã dành hẳn một chương thứ tư cho vấn đề này. Hậu quả cho ai bi phạm bí mật này: vạ tuyệt thông.
Không liên lạc
Do đó, tất cả các hồng y cử tri, tất cả đều dưới 80 tuổi, đều bị cấm tham gia vào bất kỳ hoạt động trao đổi thư từ nào trong suốt thời gian diễn ra mật nghị, dù qua thư, e-mail, điện thoại hoặc người đưa tin. Các hồng y còn bị cấm nhận và đọc bất kỳ loại báo nào, cũng như nghe đài phát thanh hoặc truyền hình.
Một bí mật đời đời (ad vitam)
Luật ghi rõ: “Các hồng y cử tri bị cấm tiết lộ cho bất kỳ ai bất kỳ tin tức nào liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến cuộc bầu cử, cũng như bất kỳ điều gì đã được thảo luận hoặc quyết định về cuộc bầu cử trong các cuộc họp hồng y, cả trước và trong cuộc bầu cử.”
Dĩ nhiên các hồng bị cấm ghi âm các cuộc nói chuyện hoặc chụp hình Nhà nguyện Sixtine trong suốt thời gian mật nghị. Những hình ảnh duy nhất sẽ là những hình ảnh của Vatican khi các cử tri vào Nhà nguyện và tuyên thệ trước khi cánh cửa đóng lại. Đó là giai đoạn công khai duy nhất của mật nghị.
ra, các kỹ thuật viên làm việc cho Vatican cũng phải tuân thủ nguyên tắc bí mật, đảm bảo không có camera hoặc micrô nào được đặt trong Nhà nguyện hoặc các khu vực xung quanh.
Một bí mật không giữ được
Dù có những quy định rất nghiêm ngặt, lệnh cấm phát biểu không chỉ áp dụng trong mật nghị mà còn sau đó, nhưng các hồng y vẫn thường xuyên vi phạm.
Vì vậy, sau mỗi mật nghị, người ta thường có đầy đủ thông tin chi tiết về cuộc bỏ phiếu bầu giáo hoàng. Trong một cuốn sách hấp dẫn Cuộc bầu cử Đức Phanxicô (L’Élection du pape François, nxb. Artège), nhà vatican học Gerry O’Connell liệt kê một số lá phiếu. Hồng y Bergoglio, Giáo hoàng Phanxicô tương lai có 45 phiếu ở vòng thứ hai, hồng y Angelo Scola người Ý có 38 phiếu, hồng y Canada Marc Ouellet có 24 phiếu và hồng y Mỹ Sean O’Malley có 3 phiếu.
Số phiếu bầu cho Hồng y Bergoglio tăng theo thời gian: 56 phiếu ở vòng thứ ba, 67 ở vòng thứ tư và 85 phiếu ở vòng thứ năm đạt đa số 2/3 và ngài được bầu làm giáo hoàng. Ở vòng cuối cùng, Hồng y Scola được cho là hồng y triển vọng nhất khi bước vào mật nghị có được 20 phiếu bầu, hồng y Ouellet có 8 phiếu và hồng y Vallini có 2 phiếu. Nhà báo Gerry O’Connell kể: “Mọi người vỗ tay khi kết quả cuối cùng được công bố.” Ngay sau khi tràng pháo tay kết thúc, hồng y Bergoglio đứng dậy và đến ôm hôn hồng y Scola, ngồi cùng hàng ghế với ngài.
Một tiền lệ nổi tiếng khác: một bài viết dài được đăng trên tạp chí Limes của chuyên gia Vatican Lucio Brunelli kể chi tiết mật nghị bầu Đức Bênêđíctô năm 2005. Còn mật nghị năm 2013 bầu Đức Phanxicô, ngài kể ngài ngồi gần hồng y Brazil Claudio Hummes, hồng y nhắc ngài nhớ người nghèo, nhớ “sửa chữa Giáo hội”, vì thế ngài chọn tên của Thánh Phanxicô Assisi.
Marta An Nguyễn dịch
Mật nghị: “Sự kết thúc của một triều giáo hoàng định hình giáo hoàng kế nhiệm”
Mật nghị ngắn hay dài? Thời gian mật nghị sẽ ảnh hưởng đến kết quả
