Không thể xin xóa tên ra khỏi Sổ rửa tội
Hồng y Filippo Iannone và Hồng y Juan Ignacio Arrieta, Tổng trưởng và thư ký của Bộ Văn bản Lập pháp đã ký văn bản giải thích lệnh cấm xóa tên ra khỏi sổ rửa tội của giáo xứ: rửa tội là “sự kiện lịch sử của một đời sống” mà các bí tích khác phụ thuộc vào. Điều này không tước đi quyền tự do không muốn mình ở trong Giáo hội nữa.
vaticannews.va, Alessandro De Carolis, Vatican, 2025-04-17
Giáo dân có thể rời khỏi Giáo hội bất cứ lúc nào họ muốn, nhưng họ không thể xin xóa tên ra khỏi Sổ rửa tội, vì theo Giáo hội, bí tích rửa tội là một “sự kiện của cả một đời”, tất cả các bí tích khác đều bắt nguồn từ Bí tích Rửa tội và vì thế, điều cần thiết là phải xem bí tích này đã được ban hành hay chưa. Vì thế “không được phép sửa đổi hoặc xóa” các dữ liệu đã được ghi vào Sổ đăng ký bí tích “trừ khi để sửa các lỗi phiên âm”.
Bằng chứng khách quan của một sự kiện
Tổng giám mục Filippo Iannone và Giám mục Juan Ignacio Arrieta, đứng đầu Bộ Văn bản Lập pháp đã ký ngày 7 tháng 4 và có hiệu lực bắt đầu ngày hôm nay 17 tháng 4 để làm rõ vấn đề này. Phần đầu của Luật Giáo hội “không cho phép sửa đổi hoặc hủy bỏ các mục đã ghi trong Sổ rửa tội, ngoại trừ việc sửa các lỗi phiên âm”. Mục đích của Sổ rửa tội: “Xác định một số hành vi giúp xác minh được sự tồn tại thực sự của chúng, vì thế nó đại diện cho sự xác nhận khách quan về các hành động bí tích hoặc các hành động liên quan đến bí tích, được Giáo hội thực hiện trong cuộc sống”.
Lễ rửa tội, một sự kiện chắc chắn đã được làm
Ghi chú nhắc lại nghĩa vụ của các giáo xứ trong việc lưu giữ và bảo vệ Sổ đăng ký với chú thích về các bí tích như Bí tích Rửa tội, đây cũng là một “điều kiện” cho các bí tích khác – “xác nhận các bí tích: truyền chức thánh, hôn nhân, khấn dòng, thay đổi nghi lễ và nhận con nuôi – vì thế ghi chú nêu rõ, việc “việc tiếp nhận hợp lệ các bí tích này đòi hỏi phải có bí tích Rửa tội”. Theo nghĩa này, ghi chú nêu rõ sổ đăng ký giáo xứ phải tuân theo “thứ trật hành chính-mục vụ tốt, lý do thần học” nhưng cũng nhấn mạnh vì “an ninh pháp lý và khả năng bảo vệ các quyền của người liên quan và của bên thứ ba”
Không có giới hạn cho tự do cá nhân
Ngay cả điều 535 của Bộ Giáo luật “không nêu rõ” từ nghĩa vụ nhưng qua việc đăng ký và chứng nhận các hành vi được quy định, chúng ta có thể suy ra từ thông báo của Vatican: “Lệnh cấm tuyệt đối can thiệp vào Sổ đăng ký rửa tội, không phải danh sách các thành viên nhưng xác nhận duy nhất về một sự kiện lịch sử tôn giáo, không có ý định công nhận đức tin tôn giáo của họ hoặc họ là thành viên của Giáo hội.” Lý do như đã nêu rõ: “Các bí tích đã nhận và các sổ sách đã thực hiện không hạn chế tự do của giáo dân nếu họ muốn ra khỏi Giáo hội.”
Ra khỏi Giáo hội
Theo văn bản lập pháp, ‘một hành động chính thức rời Giáo hội công giáo, actus formalis defectionis ab Ecclesia Catholica’ phải được thêm vào Sổ rửa tội, nghĩa là “khi một người cho biết họ muốn từ bỏ Giáo hội công giáo”. Vì thế “dù các dữ liệu trong Sổ đăng ký Nhà thờ không thể xóa được, khi xem xét lợi ích của chính mình và của tất cả những người liên quan, theo yêu cầu đơn giản của người liên quan, sẽ được phép thêm ý của họ khi có một phiên điều trần đối nghịch”.
Không thể rửa tội cho một người đã được rửa tội
Bản ghi chú nhắc lại “điều kiện để được rửa tội là một yếu tố khách quan” và “không thể rửa tội cho người đã được rửa tội”, vì theo quan điểm bí tích, đây là một hành động “hoàn toàn vô giá trị”. Như chúng tôi đã đưa ra ví dụ liên quan đến điều luật 869, điều này “hoàn toàn không đại diện cho giả thuyết về một phép rửa tội mới” cho phép mục tử ban “phép rửa tội có điều kiện trong trường hợp không chắc chắn đương sự đã nhận phép rửa tội hay chưa, thường là trẻ em. Trong các trờng hợp này, ghi chú viết: “Không có việc cử hành Bí tích Rửa tội mới, vì mục tử đã ra điều kiện để hành động của mình có hiệu lực: không rửa tội nếu đương sự đã được rửa tội.”
Những người làm chứng cho phép rửa tội
Cuối cùng, ghi chú nhấn mạnh trong bí tích Rửa tội cũng như trong các bí tích khác, phải có sự hiện diện của người làm chứng để chắc chắn sự việc này đã xảy ra, nhân chứng không thể thay thế Sổ Rửa tội vì đó chỉ là yếu tố chắc chắn cho người thực hiện việc đăng ký.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
