Ronald Rolheiser, 2024-07-15
Nhà thần bí Sufi Rumi đã từng than thở: “Tôi đã sống quá lâu ở nơi mọi người có thể gặp tôi!” Đó là cách đây một ngàn hai trăm năm trước, rất lâu trước khi có điện thoại di động, internet, máy tính và phương tiện truyền thông xã hội. Ngày nay, gần như tất cả chúng ta đều sống ở những nơi mà mọi người có thể tiếp xúc với nhau bất cứ lúc nào. Dù điều này có một số điểm tích cực rất to lớn, nhưng chúng ta lại nhận ra mặt trái khó chịu của nó chậm hơn. Chúng ta không bao giờ thoát được những bận tâm, những can dự đè nặng lên sức khỏe tinh thần chúng ta. Nhiều người cảm thấy khó khăn khi phải xa các phương tiện này, dừng các hoạt động, nghỉ ngơi, làm mới, tái tạo năng lượng. Nói theo ngôn ngữ Kinh thánh, chúng ta thấy càng ngày càng khó khăn hơn để có “ngày Sabát” trong cuộc sống.
Chúng ta có một điều răn của Chúa: anh chị em đừng quên giữ ngày Sabát. Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều dễ dàng đồng ý: ngày nay điều răn này đã thành khó khăn. Vấn đề không chỉ là càng ngày càng ít người đi lễ chúa nhật, các cửa tiệm mở cửa ngày chúa nhật, các sự kiện thể thao thường tổ chức vào ngày chúa nhật, ngày dành cho tôn giáo. Vấn đề sâu xa hơn là ngày càng nhiều người trong chúng ta không thể sống chậm lại, không thể tắt các thiết bị liên lạc, không thể tránh xa lo lắng căng thẳng trong cuộc sống, để đơn thuần dừng lại nghỉ ngơi.
Chúng ta đang sống ở nơi mà mọi người có thể tiếp xúc với nhau bất cứ lúc nào và phần lớn chúng ta mất khái niệm về ngày Sabát trong cuộc sống. Bây giờ chúng ta xem ngày này như một gợi ý để sống lý tưởng: Tốt, nếu bạn tìm được thời gian để làm.
Với suy nghĩ này, tôi xin đưa ra Mười lời khuyên để có ngày Sabát.
1. Giữ ngày Sabát với một kỷ luật đòi hỏi như giữ điều răn, một kỷ luật của cuộc sống và bổn phận.
2. Mỗi ngày có ít nhất một giây phút Sabát. Tự cho mình một điều gì đó để mong đợi mỗi ngày. Ngày Sabát không nhất thiết phải là một ngày; nó có thể là một giờ đặc biệt, một khoảnh khắc đặc biệt, khi chúng ta ra khỏi máy chạy bộ, tự thưởng cho mình một cái gì đó mình yêu thích.
3. Mỗi tuần chúng ta đến một nơi mà không ai có thể liên lạc được và có “ngày Sabát trên mạng.” Một tuần một lần, tắt mọi phương tiện liên lạc điện tử trong sáu giờ hoặc tốt hơn trong mười hai giờ. Đến một nơi không ai tìm được, trừ trường hợp khẩn cấp. Có thể chúng ta thấy đây là kỷ luật khó khăn nhất, nhưng có lẽ đó là kỷ luật quan trọng nhất.
4. Tôn trọng “sự khôn ngoan của trí tuệ ở chế độ ngủ đông”. Hãy thường xuyên làm một cái gì đó không thực tế. Như những người nông dân, họ biết họ không thể gieo hạt liên tục trên cánh đồng mà mùa màng vẫn được tươi tốt. Các cánh đồng cần tình trạng ngủ đông để hấp thụ các chất dinh dưỡng và các yếu tố khác để sản xuất. Cơ thể và tâm lý con người cũng vậy. Chúng ta thường xuyên cần những khoảng thời gian ngủ đông, để năng lượng của chúng ta yên lặng với thế giới thực dụng.
5. Chúng ta nên thường xuyên cầu nguyện và chiêm niệm theo một cách nào đó. Chỉ có một quy tắc và lời khuyên cho việc này: Hãy làm điều đó! Hãy làm thường xuyên và chuyện gì đến nó sẽ đến. Đó là cách quan trọng để chúng ta ra khỏi tấm thảm cuốn và có một chút Sabát trong cuộc sống.
6. Hãy chú ý đến trẻ em, người lớn tuổi và thời tiết. Ngày Sabát là ngày tìm lại sự ngạc nhiên cho cuộc sống, ngày nay chúng ta đã không còn biết ngạc nhiên. Vì, như thi sĩ John Shea nói, chúng ta nên mượn tinh thần ngạc nhiên nơi trẻ em. Đó là một trong số ít nơi chúng ta còn tìm được ngạc nhiên. Ngoài ra, thời gian dành cho người lớn tuổi có thể giúp chúng ta có cái nhìn lành mạnh hơn về cuộc sống. Lần cuối cùng chúng ta tìm lại suối nguồn ngạc nhiên là khi nào?
7. Hãy sống theo châm ngôn: “Nếu không phải bây giờ, thì khi nào? Nếu không phải ở đây, thì ở đâu? Nếu không phải với những người này, thì với ai? Nếu không phải vì Chúa, thì tại sao? Chúng ta dành 98% cuộc đời để chờ một cái gì đó khác xảy ra với mình. Có một số khoảnh khắc chúng ta nhận ra điều chúng ta chờ đã ở đây.
8. Hãy để cơ thể biết đó là ngày Sabát. Ngày Sabát không chỉ dành cho tâm hồn mà còn cho cơ thể. Hãy dành cho cơ thể một ngày Sabát, ít nhất mỗi tuần một lần.
9. Dành ưu tiên cho gia đình và cho các mối quan hệ. Vào cuối ngày, cuộc sống là của gia đình, của tình bạn, của các mối quan hệ, một sự thật dễ dàng bị lu mờ và mất đi trong áp lực của cuộc sống hối hả. Ngày Sabát mang chúng ta về lại sự thật này, ít nhất một tuần một lần.
10. Đừng nuôi dưỡng những hận thù và những ám ảnh. Sự mệt mỏi sâu xa nhất của chúng ta không phải là kết quả của làm việc quá sức, nhưng là của những vết thương, hận thù, ám ảnh chúng ta nuôi dưỡng. Lời mời nghỉ ngơi đặc biệt là lời mời buông bỏ những tổn thương. Thật vậy, khái niệm luật lệ về thời hiệu dựa trên khái niệm ngày Sabát của do thái giáo-kitô giáo. Với mỗi hận thù chúng ta nuôi dưỡng đều có một thời hiệu.
Chúa đã ban cho chúng ta ngày Sabát vì sức khỏe và niềm vui của chúng ta.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch