Đức Phanxicô không còn muốn Giáo hội nhìn “tội lỗi xác thịt qua kính lúp”
Đức Phanxicô tại đền thánh Đức Mẹ Fatima trong ngày Đại hội Giới trẻ Thế giới Lisbon 2023
fr.aleteia.org, I.Media, 2023-08-28
Trong buổi nói chuyện với các tu sĩ Dòng Tên Bồ Đào Nha, ngày 5 tháng 8 trong ngày Đại hội Giới trẻ Thế giới Lisbon, Đức Phanxicô đề cập đến nhiều vấn đề, tiếp nhận người đồng tính trong Giáo hội mời gọi họ tìm “thái độ mục vụ thích hợp nhất”, về việc cần thiết phải xét mình, về giáo sĩ trị, về thái độ phản động mạnh mẽ ở Hoa Kỳ.
Theo truyền thống các chuyến tông du của Đức Phanxicô ở nước ngoài, ngài thường có buổi nói chuyện với các tu sĩ Dòng Tên địa phương, sau đó buổi nói chuyện này sẽ được tạp chí Văn minh Công giáo tường thuật và đăng bài trên tạp chí. Ngày thứ hai 28 tháng 8 tạp chí Văn minh Công giáo đăng buổi nói chuyện này.
Một tu sĩ Dòng Tên người Bồ Đào Nha làm việc trong môi trường sinh viên tâm sự với ngài, một số người đồng tính trẻ công giáo không xem mối quan hệ của họ là tội lỗi. Linh mục hỏi: “Chúng ta có thể nói tất cả họ đều sai không?” Về chủ đề này, Sách Giáo lý của Giáo hội công giáo giải thích “các hành vi đồng tính tự nội tại là rối loạn” và kêu gọi họ nên “giữ khiết tịnh”.
Thái độ mục vụ thích hợp nhất
Đức Phanxicô thừa nhận: “Rõ ràng ngày nay, với chủ đề đồng tính, người ta thường dùng kính lúp để nhìn cái gọi là ‘tội xác thịt’, như chúng ta đã làm từ lâu nay với điều răn thứ sáu (chớ làm sự dâm dục). Ngài tố cáo một thói đạo đức giả đã lan rộng trong Giáo hội: “Nếu chúng ta bóc lột người công nhân, nói dối hoặc lừa đảo, điều đó không thành vấn đề. Vậy mà chỉ có tội lỗi dưới thắt lưng mới thành vấn đề.”
Ngài khuyên nên có thái độ mục vụ thích hợp nhất. Không phải “ngây thơ” hay “hời hợt” bằng cách “ép buộc mọi người chấp nhận những điều và hành vi mà họ làm khi chưa trưởng thành hoặc chưa có khả năng làm và việc đồng hành thiêng liêng và mục vụ “đòi hỏi rất nhiều tế nhị và sáng tạo”.
Những lời này làm nhớ lại những lời ngài nói cách đây mười năm trên chuyến bay đưa ngài từ Rio de Janeiro dự Ngày Thế Giới Trẻ về Rôma. Trả lời một nhà báo về mục vụ với người đồng tính, ngài nói: “Nếu một người đồng tính thành tâm đi tìm Chúa, tôi là ai mà phán xét họ?”
Trong buổi nói chuyện này, Đức Phanxicô kể, ngài đã mời những người chuyển giới đến trong buổi tiếp kiến chung tại Vatican: “Lần đầu tiên khi họ đến, họ đã khóc. Tôi hỏi vì sao. Một người trả lời: ‘Con không nghĩ cha có thể tiếp chúng con!”
Sự cần thiết phải tự xét lương tâm
Khi được hỏi làm thế nào các tu sĩ có thể đối diện với thách thức trong một xã hội tiêu thụ, nơi tình dục có mặt khắp nơi, ngài nói, ”ngài không sợ xã hội ‘tình dục hóa’ này. Đối diện với những vấn đề đang nổi lên trong xã hội, ngài đưa ra biện pháp khắc phục: ‘phải tự xét lương tâm mình để xem điều gì đang xảy ra trong tâm hồn mình’”.
Nhắc lại bài phát biểu với các linh mục của Giáo triều Rôma, ngài nhắc lại câu hỏi mà ngài đã đặt ra lúc đó: “Đây là điều các bạn không nói, đó là việc dùng điện thoại di động và xem phim ảnh khiêu dâm trên điện thoại di động. Có bao nhiêu người trong số các bạn xem nội dung khiêu dâm trên điện thoại di động của mình?” Và ngài nhắc lại một bình luận sau đó của một linh mục trong Giáo triều: “Chúng tôi thấy linh mục đã ngồi giải tội hàng giờ trong tòa giải tội.” Nói cách khác, ngài biết những gì đang xảy ra ở Vatican và trên thế giới.
Trong buổi trao đổi, Đức Phanxicô nhiều lần nhắc đến sự cần thiết phải “nghiêm túc xét lương tâm để luôn cảnh giác với những gì xảy ra trong tâm hồn mình”. Ngài cũng cảnh báo chống “chủ nghĩa giáo sĩ trị và tinh thần thế gian”, làm cản trở đời sống thánh hiến. Ngài cũng nhắc, giáo dân cũng có thể rơi vào những cái bẫy này. Khi đó thì thật đáng sợ.
Ngài xác nhận tầm quan trọng của việc cầu nguyện, ngài không ngần ngại dùng những hình ảnh tượng hình để minh họa cho tầm quan trọng của cầu nguyện: “Khi một tu sĩ Dòng Tên không cầu nguyện, họ sẽ là một tu sĩ Dòng Tên khô khan. Ở Bồ Đào Nha người ta sẽ nói họ là con cá chết.”
“Giáo hội không phải là một khối nguyên khối”
Khi một linh mục lấy làm buồn vì một số giám mục Hoa Kỳ chỉ trích Đức Phanxicô nặng nề, ngài nói: “Tình hình ở Hoa Kỳ không dễ dàng. Có một thái độ phản động có tổ chức, rất mạnh mẽ. Với những người này, tôi xin nhắc Giáo hội không phải là một nguyên khối, đi lui là vô ích và phải hiểu, có một tiến hóa đúng đắn trong việc hiểu các vấn đề đức tin và luân lý”.
Ngài nhắc lại câu nói của Thánh Vincent thành Lérins đã nói vào thế kỷ thứ 5: “Học thuyết tiến triển, mở rộng theo thời gian, củng cố và tăng cường, nhưng luôn tiến bộ”.
Để minh họa quan điểm này, ngài cho biết, chế độ nô lệ từng được một số giáo hoàng chấp nhận, giờ đây không còn ai dung thứ được nữa, giống như “án tử hình”, không còn thực hiện được nữa. Ngài nhấn mạnh: “Thật sai lầm khi xem giáo lý của Giáo hội như một nguyên khối”.
“Thượng hội đồng không phải là phát minh của tôi”
Vào cuối cuộc trò chuyện, Đức Phanxicô bộc lộ niềm vui ngài tìm thấy trong việc chuẩn bị Thượng Hội đồng về tương lai Giáo hội. Phiên họp đầu tiên ở Rôma sẽ khai mạc vào tháng 10, ngài nhắc lại ngài không phải là người phát minh ra các thượng hội đồng này: “Chính Đức Phaolô VI, vào cuối Công đồng, là người đã nhận ra Giáo hội Công giáo đã mất tính đồng nghị”.
Ngài cảnh báo chống lại việc giải thích sai về tính đồng nghị này, không nên so sánh với một tiến trình dân chủ. Ngài nhấn mạnh: “Tính đồng nghị không phải là đi tìm phiếu bầu, như một đảng chính trị thường làm, nhưng là để Chúa Thánh Thần hướng dẫn trong mọi việc”.
Marta An Nguyễn dịch
Theo Đức Phanxicô, “học thuyết của Giáo hội không phải là nguyên khối”
