Triều giáo hoàng Phanxicô cho thấy sự cứng lòng nơi nhiều người công giáo
americamagazine.org, Sebastian Gomes, 2023-01-12
Từ cửa sổ tông toà nhìn ra Quảng trường Thánh Phêrô, Đức Phanxicô chào giáo dân ngày 6 tháng 1 năm 2023. (Ảnh CNS/Vatican Media)
Suy niệm ngày thứ năm tuần thường niên thứ nhất trong bài đọc hôm nay: “Ngày hôm nay ước gì anh em nghe tiếng Chúa, anh em chớ cứng lòng” (Tv 95, 7-8).
Trở lại năm 2017, khi tôi bắt đầu làm bộ phim tài liệu về hiệu ứng của Đức Phanxicô với Giáo hội công giáo và thế giới để kỷ niệm 5 năm ngày bầu chọn ngài, đã có rất nhiều chuyện xảy ra trong một thời gian tương đối ngắn, chúng tôi thấy nhiều người quả quyết về tác động thực tế mà những lời nói và quyết định của ngài đã ảnh hưởng lên cuộc sống của họ.
Một cặp vợ chồng kể kinh nghiệm của họ trong cuốn phim tài liệu này, họ bị từ chối hủy hôn nhân bốn năm trước khi Đức Phanxicô cải cách quy trình, cuối cùng họ được phép tái hôn. Trong một chuyện khác, hồng y tổng giám mục Québec và một nhà lãnh đạo hồi giáo hàng đầu trong thành phố kể lại vụ tấn công chết người của một thanh niên phân biệt chủng tộc và bài ngoại ở nhà thờ hồi giáo địa phương năm 2017, và phản ứng của giáo hoàng đã làm cho họ gần nhau như thế nào, giúp cho họ có một mối quan hệ bằng hữu sâu sắc và lâu dài.
Đức Phanxicô không phải là nguyên nhân của sự cứng lòng. Nhưng triều giáo hoàng của ngài cho thấy một cái gì đó đã có sẵn.
Ngoài các nhân vật chính trong mỗi câu chuyện, tôi đã phỏng vấn một số nhà bình luận và chuyên gia, những người đã nói lên bối cảnh và phân tích về Đức Phanxicô. Vào cuối mỗi phỏng vấn, tôi hỏi khách, “Bạn thấy tác động của Đức Phanxicô ở đâu trong công việc và cuộc sống của bạn?” Tất cả các câu trả lời đều độc đáo và chân thành. Mỗi người kể một lời hoặc một hành vi của ngài đã đưa họ đến gần Chúa hơn, mở ra một đối thoại hoặc một quan hệ mới có tác động xã hội tích cực và rộng lớn hơn. Nhưng một câu trả lời rõ ràng là nổi bật so với những câu trả lời khác, và nó ở lại trong lòng tôi. Cô làm công việc vận động chính sách, tìm cách mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Cô làm việc với người có trách nhiệm trong các nhà thờ, những người vận động hành lang trong các công ty và các nhà hoạt động xã hội – những môi trường không dễ điều hướng! Sau cuộc phỏng vấn hấp dẫn và có phạm vi rộng, tôi hỏi cô: “Đức Phanxicô đã tác động đến cô và những người cô đang làm việc như thế nào?” Cô thở một hơi dài thật sâu và nói: “Thành thật mà nói, tôi không thấy tác động của Đức Phanxicô ở đây. Triều giáo hoàng của ngài cho thấy sự cứng lòng của nhiều người công giáo.”
Cô không đề cập đến những người công giáo ít thoải mái với sự thay đổi trong phong cách hoặc cách cai trị mà Đức Phanxicô mang lại cho chức vị giáo hoàng của ngài. Nhưng đây là những cá nhân, thường là những người công giáo có nghề và các giáo sĩ công giáo, những người, trong các cuộc trò chuyện cá nhân và các cuộc họp chính thức, họ đã không thể không ngăn được thái độ khinh khi sâu đậm với ngài. Cô thấy được tác động của sợ hãi, hoài nghi và nội tâm chai đá của họ đối với Đức Phanxicô, về mặt thiêng liêng đã làm cho họ khép lòng lại.
“Triều giáo hoàng của Đức Phanxicô đã bộc lộ sự cứng lòng của nhiều người công giáo.” Nhận xét của cô rất chính xác và rất sâu sắc cho đời sống thiêng liêng của tôi. Trong trường hợp này, Đức Phanxicô không phải là nguyên nhân của sự cứng lòng. Nhưng triều giáo hoàng của ngài cho thấy một cái gì đó đã có sẵn.
Bất cứ điều gì chúng ta nghĩ về ngài, chúng ta có thể áp dụng câu này một cách rộng rãi và tự hỏi: Đâu là nguyên nhân hoặc nguồn gốc thực sự của sợ hãi, hoài nghi, cứng nhắc, tức giận và bồn chồn trong lòng tôi? Nếu chúng ta trung thực, chúng ta sẽ thấy, đó không phải là người, sự việc hay biểu tượng mà chúng ta đổ lỗi một cách nhanh chóng. Chúa Giêsu nói với chúng ta, tội nặng nhất là tội xúc phạm đến Chúa Thánh Thần (Mt 12:31), Gió muốn thổi đâu thì thổi (Ga 3: 8). Trong bài đọc 1 hôm nay, thư Thánh Phaolô gởi tín hữu do thái, Chúa Thánh Thần mời gọi chúng ta hãy mềm lòng. Chúa không ở dưới sự kiểm soát của chúng ta. Chúa luôn làm những điều mới mẻ. Chúng ta có đủ tự do thiêng liêng để đến với những chuyện mới mẻ không? “Nếu hôm nay anh em nghe tiếng Chúa, thì xin anh em chớ cứng lòng.”
Marta An Nguyễn dịch
Bài đọc thêm: Hồng y Kasper: “Chúng tôi hy vọng giữ Đức Phanxicô thêm vài năm nữa, những người kế vị ngài sẽ hoàn tất các cải cách của ngài”
