Sự lựa chọn tân hồng y McElroy của Đức Phanxicô là dấu hiệu không thể nhầm lẫn đối với Giáo hội Mỹ
ncronline.org, Michael Sean Winters, 2022-05-29
Đức Phanxicô nói chuyện với hồng y được chỉ định Robert McElroy, giáo phận San Diego, trong một buổi tiếp kiến chung tại hội trường Phaolô VI, tháng 9 năm 2021. (Ảnh CNS / Paul Haring)
Tin tức giám mục Robert McElroy được phong hồng y thật ly kỳ. Là người Mỹ đầu tiên được phong hồng y nhưng chưa là tổng giám mục hay giám chức cao cấp của Vatican. Từ lâu, giám mục McElroy được cho là giám mục trí thức hàng đầu trong các giám mục Hoa Kỳ. Ngài là Thánh Newman của nước Mỹ.
Thánh John Henry Newman là giáo sĩ anh giáo của trường Đại học Oxford (Oxford don) trở thành linh mục công giáo, người nổi bật là thần học gia hàng đầu thế kỷ 19 của thế giới nói tiếng Anh. Ngài có nhiều kẻ thù trên đường đi, nhưng Giáo hoàng Lêô XIII đã nhận ra sự khôn ngoan uyên bác của ngài và phong ngài làm hồng y năm 1879. Các tác phẩm của ngài được xem là tiền thân của Công đồng Vatican II, cũng như các tác phẩm của giám mục McElroy được một số người xem là một trong những ứng dụng tốt nhất của giáo huấn Công đồng Vatican II.
Mạng NCR có mối quan hệ lâu dài với giám mục McElroy. Năm 2010, nhà báo Tom Roberts của NCR đã đăng hồ sơ quốc gia đầu tiên của giám mục McElroy khi giám mục được bổ nhiệm làm giám mục phụ tá thành phố San Francisco, quê hương của ngài. Ngài đã viết cho chúng tôi nhiều lần, kể cả bài viết về tính hiệp hành của một giám mục Mỹ được công bố cho đến bây giờ.
Dĩ nhiên tôi rất vui khi nghe tin ngài được phong hồng y, tôi xin gởi đến ngài lời chúc tốt đẹp nhất của tôi.
Người ta tự hỏi nếu phái đoàn chính thức của Hoa Kỳ qua Rôma tháng 8 khi tân hồng y McElroy nhận mũ đỏ có được người công giáo nổi tiếng cũng đến từ San Francisco dẫn đầu không: bà chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. Thật là một suy nghĩ phấn khích. Tôi tự hỏi liệu lệnh cấm rước lễ của tổng giám mục San Francisco Salvatore Cordileone có hiệu lực đến giáo phận Rôma không?
Chắc chắn sẽ có một số người bảo thủ nào đó… nghiến răng. Ông Michael Warsaw, giám đốc điều hành hãng thông tấn EWTN đã đăng một bài trên trang National Catholic Register hai ngày trước khi có thông báo với tựa đề “Một kỷ nguyên mới?” Ông Warsaw nhấn mạnh đến hành động của tổng giám mục Cordileone chống lại bà Pelosi. Đúng; nhưng ứng dụng sai. Chính việc phong hồng y cho giám mục McElroy mới báo hiệu một kỷ nguyên mới.
Là người ủng hộ cố tổng giám mục San Francisco John Quinn, giám mục McElroy tiếp nối tấm gương của tổng giám mục Quinn về sự dấn thân dân sự qua dấn thân của trí tuệ. Rất ít giám mục có chiều sâu hoặc phạm vi thần học mà giám mục McElroy mang đến cho gần như bất kỳ chủ đề nào. Giống như tổng giám mục Quinn, ngài là con người của Giáo hội đã nhìn vượt lên và thường qua các cuộc tranh luận công khai nhỏ và khô khan vào thời của các giá trị cốt lõi và nguyên tắc cơ bản đang bị đe dọa. Từ trên trời nhìn xuống, tôi nghĩ tổng giám mục Quinn đang mỉm cười trước tin này.
Giám mục McElroy là nạn nhân cái mà tôi gọi là hành vi xấu nhất của một chủ tịch hội đồng giám mục Hoa Kỳ trong nhiều năm tôi tham dự các cuộc họp của họ. Năm 2015, trong cuộc tranh luận về tài liệu các giám mục có quyền bỏ phiếu, Quyền Công dân Trung thành, Faithful Citizenship, giám mục McElroy đã can thiệp mạnh mẽ kêu gọi các giám mục loại bỏ văn bản và bắt đầu lại. Hồng y Daniel DiNardo, lúc đó là phó chủ tịch hội nghị đã trả lời thô bạo với giám mục McElroy, cho rằng “những lời nói hùng biện” của giám mục McElroy là trọng tâm của vấn đề. Thật khủng khiếp. Tôi tự hỏi hồng y DiNardo nghĩ gì khi nghe tin giám mục McElroy sẽ vào Hồng y đoàn với mình?
Tôi cũng tự hỏi, tổng giám mục giáo phận Los Angeles, Jose Gomez, chủ tịch Hội đồng Giám mục Mỹ nghĩ gì về tin này. Đức Phanxicô đã gởi một dấu hiệu không thể nhầm lẫn: tổng giám mục Gomez lãnh đạo tổng giáo phận lớn nhất nước, là chủ tịch Hội đồng Giám mục, là tổng giám mục của McElroy. Thay vì dẫn dắt Hội đồng Giám mục theo một hướng mới trong sự lãnh đạo thống nhất đàng sau giáo hoàng, ông đã vào với đám đông Viện Napa. Bằng cách bổ nhiệm một trong những giám mục phó của Gomez làm hồng y, chứ không phải chính Gomez, giáo hoàng đã đưa ra một dấu hiệu không thể nhầm lẫn về một cách lãnh đạo hàng giám mục mà ngài tìm kiếm. Một dấu hiệu không thể nhầm lẫn.
Sẽ có nhiều thời gian để suy nghĩ về ý nghĩa của dấu hiệu này đối với Giáo hội Hoa Kỳ trong tương lai. Một số người tự hỏi liệu tin tức này có nghĩa là McElroy sẽ được đổi vể một tòa tổng giám mục hay không, nhưng tôi nghi ngờ điều này, ít nhất là không phải ngay lập tức. Việc bổ nhiệm Hồng y Joseph Tobin lên tổng giáo phận Newark ngay sau khi ngài được phong hồng y năm 2015 thì khác: Tên của Tobin đã được nhắm cho Newark khi giáo hoàng phong ngài làm hồng y. Thêm nữa, Giáo hội Hoa Kỳ cần một hồng y ở phía Tây.
Những gì chúng ta có thể nói: từ lâu hồng y McElroy được xem là nhà lãnh đạo trí tuệ của những giám mục gần gũi nhất đường lối của Đức Phanxicô, và giáo hoàng đã xác nhận đánh giá này. Giống như Thánh Newman, ngài hiểu chi tiết về truyền thống công giáo và áp dụng nó một cách khéo léo và trung thành, và ngài không ngại những thử thách mới. Đó là một ngày ly kỳ với Giáo hội Mỹ. Ly kỳ.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Phong tân hồng y McElroy: một “vố nặng” cho các giám mục Hoa Kỳ
