Đức Phanxicô: “Mọi tu sĩ Dòng Tên đều phải biết cách rút lui”
Trong cuộc gặp các tu sĩ Dòng Tên ngày 4 tháng 12 ở A-ten, ấn bản tiếng Pháp được báo La Croix và Văn minh Công giáo (Civilta Cattolica) đăng ngày 16 tháng 12, Đức Phanxicô nhấn mạnh, “khi chúng ta bắt đầu một tiến trình thì để tiến trình đó phát triển, hãy để công trình phát triển, rồi rút lui”.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2021-12-16
Đức Phanxicô trong buổi gặp các tu sĩ Dòng Tên ở A-ten, Hy Lạp, ngày 4 tháng 12-2021. COSTAS BALTAS / AFP
Cuộc gặp với các tu sĩ Dòng Tên bây giờ đã trở thành truyền thống trong các chuyến tông du của Đức Phanxicô. Bất cứ khi nào ngài đi nước ngoài, ngài đều dành riêng một buổi tối để nói chuyện với các tu sĩ Dòng Tên địa phương. Buổi nói chuyện thường là buổi hỏi-đáp sau cánh cửa khép kín, nhưng sau đó được ghi lại và đăng trên tạp chí Dòng Tên Văn minh Công giáo. Mười ngày sau chuyến tông du Sýp và Hy Lạp, báo Văn minh Công giáo đăng buổi nói chuyện này. Báo La Croix có bản tiếng Pháp đầy đủ của cuộc phỏng vấn được đăng trên Văn minh Công giáo ngày 16 tháng 12.
Trong buổi nói chuyện kéo dài một giờ này, Đức Phanxicô nói về phương thức hành động của các tu sĩ Dòng Tên… và sự cần thiết, khi đến lúc, phải rút khỏi trách nhiệm của mình.
Mọi công trình “đều thuộc về Chúa”
Khi trả lời cho một tu sĩ nói với ngài, cha đã thành lập một viện dành cho trẻ em tị nạn, sau đó cha ra khỏi ban điều hành, Đức Phanxicô trả lời: “Khi chúng ta bắt đầu một tiến trình thì để tiến trình đó phát triển, hãy để công trình phát triển, rồi rút lui. Mỗi tu sĩ Dòng Tên đều phải làm việc này.” Ngài nhấn mạnh, mọi công trình đều “thuộc về Chúa” chứ không thuộc về người đã sáng lập nó. Những lời này không thể không gợi những tin đồn về việc ngài từ nhiệm hiện đang đồn khắp Rôma khi ngài sắp bước qua tuổi 85.
Trên thực tế, qua một số câu trả lời cho các tu sĩ Dòng Tên khi họ hỏi ngài, ngài thường cho cảm tưởng ngài đang nói về ngài. Ngài vào Dòng Tên năm ngài 21 tuổi. “Khi một tu sĩ Dòng Tên đến tuổi chúng ta và tiếp tục làm việc, khi chịu đựng những mâu thuẫn mà không mất nụ cười, thì tu sĩ đó là bài hát của hy vọng”, Đức Phanxicô nói với đồng hữu 83 tuổi khi cha vừa nói về quá trình của mình.
Ngài nói thêm: “Đoạn cuối của một tu sĩ Dòng Tên là khi lớn tuổi, với rất nhiều công việc có thể làm cho họ mệt mỏi, đầy mâu thuẫn, nhưng với nụ cười, với niềm vui khi họ hoàn thành công việc của mình”. Một chân dung mà một số người thân cận ngài nhận ra ngài trong đó.
“Chúng ta sẽ tiếp tục giảm số lượng”
Trong buổi nói chuyện được linh mục Antonio Spadaro, giám đốc tạp chí Văn minh Công giáo mô tả là gặp đâu nói đó, cha tham dự và ghi lại, cha cho biết Đức Phanxicô đề cập đến tình trạng của Dòng Tên, đặc biệt là số lượng tu sĩ của Dòng đã giảm.
“Khi tôi vào nhà tập, chúng ta có 33.000 tu sĩ Dòng Tên. Bây giờ chúng ta còn bao nhiêu, nhiều ít cũng chỉ hơn một nửa”. Theo số liệu được công bố trong đại hội đồng cuối cùng của Dòng Tên năm 2016, số tu sĩ Dòng Tên trên thế giới năm 2015 là 16.740 tu sĩ, trong đó gần 12.000 là linh mục và 1.300 là các thầy. Trên thực tế, đây là dòng tu đông nhất Giáo hội công giáo.
Ngài nói: “Chúng ta sẽ tiếp tục giảm, đó là thực tế phổ biến của nhiều dòng tu và tu hội”. Ngài cảnh báo: “Nếu số lượng ơn gọi thấp, thì không nên xem đây chỉ là một ‘giải thích theo xã hội học’ mà là con đường của mức độ ‘khiêm nhường bậc ba’”. Một cách diễn tả tiêu biểu của Dòng Tên trong Linh thao của Thánh I-Nhã, trong đó người đi tĩnh tâm muốn và chọn “khó nghèo với Chúa Kitô hơn là chọn giàu có, chọn sỉ nhục hơn là chọn vinh quang”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Bước qua tuổi 85, năm 2021 là năm gay go cho sức khỏe của Đức Phanxicô