Này! chiến tranh, đó là chọn lựa của Vladimir Putin, người đã đe dọa láng giềng Ukraine của mình trong vài tuần. Ông Aymeric Christensen, tổng biên tập báo La Vie nhận xét, ngoài sự cô lập của Nga và nỗi tuyệt vọng của thường dân bị đe dọa, Liên minh châu Âu cuối cùng đang đóng một vai trò quốc tế lớn.
lavie.fr, Aymeric Christensen, 2022-03-01
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước quốc gia ngày 24 tháng 2 năm 2022, vào cuối ngày đầu tiên các cuộc tấn công của Nga. ZUMA PRESS / ZUMA / REA
Thật nhanh chóng trên bờ vực thẳm. Sự nhanh chóng đến tột cùng mà cả thế giới bị cuốn vào sự leo thang của bạo lực và các mối đe dọa xung quanh cuộc xâm lược Ukraine của Nga là điều đáng sợ. Hơn nữa, cơn sốt kéo dài mang tính hủy diệt mà Mátxcơva bắt tay thực hiện, dù kết quả ra sao, sẽ gây ra những hậu quả lâu dài đối với các cán cân quốc tế. Và, trước mắt, đang phải trả giá bằng mạng sống của hàng ngàn người, người dân thường và binh lính, ném hàng trăm ngàn người khác ra khỏi nhà, lên đường chạy trốn khỏi các cuộc oanh tạc, xe tăng và sự điên cuồng của con người.
Putin đấu với Zelensky
Tất cả chiến tranh thể hiện ở đây và nó đã có các khuôn mặt. Bi kịch trước mắt chúng ta cũng mang hình thức “bi kịch giữa hai Vladimir”. Một mặt, Vladimir Putin, ông già chuyên quyền Nga, người thừa kế bộ máy xô viết, người thành bạo chúa với một quyền lực mong manh tàn bạo, bị ám ảnh phải dấn thân vào số phận gần như thần thánh tự phong cho vinh quang quốc gia mình, viện cớ “giải-nazi” cho quốc gia có chủ quyền và ngăn chặn một cuộc “diệt chủng”.
Bên kia là Volodymyr Zelensky, diễn viên hài trẻ nổi tiếng, gốc Do Thái, nói tiếng Nga, được bầu làm tổng thống gần như do hiểu lầm, với lời hứa đấu tranh chống tham nhũng và hòa bình với người Nga, đã bị số phận lấn để hiện thân cho cuộc kháng chiến của cả một dân tộc trước sự xâm lược của ông láng giềng yêu tinh.
Giống như hai mặt của từ nguyên tranh chấp: “Người thống trị thế giới” hay “Người làm cho hòa bình trị vì?” Nếu thực tế luôn mang nhiều sắc thái hơn, nếu các cuộc xung đột luôn là nguyên mẫu và tuyên truyền, thì sự chống đối ở điểm kịch tính này chỉ có thể triển khai theo lối mê hoặc và soạn kịch.
Những nguồn gốc của nước Nga
Vì thế, đó là bi kịch. Anh em giết nhau, một lần nữa giống như bất kỳ chiến tranh nào, dựa trên lịch sử phức tạp của một quốc gia nhỏ bé với một đế chế thì chúng ta sẽ tìm thấy cội nguồn của nó. Phức tạp, vì nó sẽ đi tìm những lo âu theo chủ nghĩa dân tộc của cả hai bên, và được viết trong hoang tưởng của một cuộc xung đột Đông-Tây, mà trong dịp này nó cũng thích thú.
Tuy nhiên, dù các lý do hay những cái sai của nhau là gì thì cũng phải nói rõ: giữa Nga và Ukraine, trước hết có kẻ xâm lược và kẻ bị tấn công. Máu, tuyệt đối là máu đã đổ ra, trên tay của kẻ tấn công. Huống chi là máu của nạn nhân dân sự, những người cho thấy tội ác của chiến tranh.
Và tất cả những điều này để làm gì? Làm thế nào Nga có thể hưởng lợi từ những chuyện này? Hiện tại, Nga đã thành công trong nỗ lực tự cô lập mình về ngoại giao, kinh tế, văn hóa, trả lại cho NATO ý nghĩa tưởng như đã mất, và trên hết là thống nhất và đưa Liên minh châu Âu hoạt động như chưa từng có trước đây, mà trong kiệt sức, nhiều người thích thốt lên. Nghịch lý trớ trêu: trong một tuần, khi ông không bao giờ muốn công nhận tính hợp pháp của nó, thì chắc chắn Putin đã làm được nhiều hơn cho châu Âu so với tất cả các thành viên của châu Âu làm trong nhiều năm…
Thực tế bây giờ, khẩn cấp vẫn là làm sao giảm leo thang, để tránh một cuộc tắm máu và không kéo toàn bộ nhân loại vào ngày tận thế hạt nhân. Để làm được, rõ ràng là cần phải duy trì sự cứng rắn các lệnh trừng phạt, bất kể cái giá kinh tế nào đối với chính chúng ta, đồng thời tạo ra một lối thoát cho Nga để Nga đồng ý quay lại bàn đàm phán.
Chúng ta cần nói thêm, khi bắt đầu vào Mùa Chay, tín hữu kitô chúng ta có thể tăng gấp đôi lời cầu nguyện của mình. Cho Ukraine và người dân, tất nhiên, nhưng cũng cho người Nga. Không tùy vào người lãnh đạo của nó, dân tộc này với ý thức lương tâm, với lòng dũng cảm bao la của những người chống chiến tranh, trong những ngày này đã có hàng ngàn người bị đàn áp, có lẽ cũng tùy thuộc vào lối thoát của cuộc khủng hoảng.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Các Giáo hội kitô giáo bị vướng vào cuộc xung đột ở Ukraine