Họp tại Lộ Đức ngày thứ sáu 5 tháng 11 trong đại hội khoáng đại của các giám mục Pháp, các giám mục đã công nhận trách nhiệm của Giáo hội công giáo trong các vụ lạm dụng và bạo lực tình dục xảy ra trong Giáo hội. Một trách nhiệm “thể chế” kéo theo “nghĩa vụ công lý và đền bù”.
lavie.fr, Marie-Lucile Kubacki, Lộ Đức, 2021-11-05
Họp báo với Đức Giám mục Éric de Moulins Beaufort, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp và linh mục Hugues de Woillemont, Tổng Thư ký Hội đồng Giám mục Pháp. LAURENT FERRIERE / HANS LUCAS
Đây là một bước ngoặt vừa được đại hội khoáng đại của các giám mục họp tại Lộ Đức quyết định, giữa tiến trình của các thảo luận được đánh dấu qua việc tiếp nhận bản báo cáo Ciase về lạm dụng tình dục trong Giáo hội Pháp. Trong một cuộc họp báo, Đức Giám mục Éric de Moulins-Beaufort, tổng giám mục giáo phận Reims, chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp cho biết các giám mục đã “đồng ý” để công nhận:
– “trách nhiệm thể chế của Giáo hội trong các vụ bạo lực mà quá nhiều nạn nhân đã phải gánh chịu”.
– “chiều kích hệ thống của các bạo lực này”, có nghĩa là được thiết lập “không chỉ hành động của những cá nhân cô lập” nhưng đã được “thực hiện bởi một bối cảnh chung” và rằng “các hoạt động, não trạng, các thực hành trong Giáo hội công giáo đã cho phép các hành vi này tiếp diễn và đã ngăn cản để các vụ này không bị tố cáo, không bị xử phạt”.
– “rằng trách nhiệm này đòi hỏi một nghĩa vụ công lý và đền bù, điều này mở ra khả năng xin tha thứ trong sự thật”
Một sự công nhận trách nhiệm được mong chờ
Sự công nhận ba điều này là trọng tâm của các khuyến nghị trong báo cáo Ciase (Ủy ban Độc lập về các vụ Lạm dụng tình dục trong Giáo hội Pháp), ủy ban do ông Jean-Marc Sauvé điều hành và đã công bố bản báo cáo ngày 5 tháng 10. Trong số các khuyến nghị này là việc công nhận “trách nhiệm hệ thống” của thể chế và “kiểm tra các yếu tố góp phần vào sự thất bại của thể chế”.
Hội đồng Giám mục Pháp quyết định công bố công khai cuộc bỏ phiếu đồng ý này trong buổi họp – và với đa số 2/3 thuận giống như bất kỳ cuộc bỏ phiếu nào. Trong cuộc họp báo sáng thứ sáu 5 tháng 11, linh mục Hugues de Woillemont, tổng thư ký Hội đồng Giám mục Pháp cho biết: “Vấn đề là xác minh xem các giám mục có thực sự đồng ý công nhận trách nhiệm thể chế và chiều kích hệ thống hay không. Vào mùa xuân, các giám mục đã khẳng định trách nhiệm của mình rất rõ ràng, và lần này họ tiến thêm một bước nữa, theo khuyến nghị của báo cáo Sauvé.”
Linh mục nói thêm, nếu các giám mục không tính đến số lượng người bỏ phiếu, thì tất cả các giám mục đã “nhận ra” trong khuyến nghị này và “công nhận là cơ quan có trách nhiệm thể chế và chiều kích hệ thống”.
Tham gia vào việc đổi mới Giáo hội
Một sự công nhận đã được các nhóm nạn nhân và giáo dân nóng lòng chờ đợi, và được nhiều người xem đây là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ bước nào khác của tòa giám mục Pháp. Đây là một hành vi quan trọng và một tín hiệu, ngay trước khi bắt đầu công việc, đặc biệt là với những giáo dân được mời (các nhân vật dấn thân, những người đứng đầu các hiệp hội và các nạn nhân), họ sẽ bắt đầu làm việc vào buổi chiều.
Trong số họ, một số đã xúc động trước sự ngẫu hứng xung quanh lời mời và các cuộc thảo luận đã lên kế hoạch, cũng như thời gian ít ỏi dành cho việc gặp gỡ chính các giám mục.
Khi được hỏi về điểm này, linh mục tổng thư ký của Hội đồng Giám mục Pháp vui mừng vì “có 130 giám mục đã nhận lời mời” và linh mục xem đây là “bước đầu tiên”, cha cho biết, các giám mục đã “xáo trộn trước chương trình này và muốn ở tầm cao của báo cáo”, và khi đại hội xong, công việc sẽ tiếp tục. “Đây là một tiến trình: chúng ta ý thức, tất cả con dân Chúa được kêu gọi tham gia vào những thay đổi cần thiết cho một sự đổi mới của Giáo Hội.”
Làm việc với giáo dân và nạn nhân bị lạm dụng
Nếu cuộc bỏ phiếu về việc thừa nhận trách nhiệm này có thể được giữ bí mật, vì được diễn ra vào cuối các cuộc thảo luận sau cánh cửa đóng kín, vì thế thông báo công nhận là một viên đá do hội đồng đặt ra, làm cơ sở làm việc cho các cuộc thảo luận tiếp theo cũng như các quyết định và các giải pháp có thể được thực hiện trước ngày kết thúc đại hội, thứ hai, 8 tháng 11.
Theo nhiều nhà quan sát, đại hội diễn ra trong bầu khí “đặc biệt nghiêm trọng” và đó cũng là cách để các giám mục trấn an họ đã đi được nửa đường. Nhiều người vẫn còn nhớ, chỉ mới tháng 11 năm 2018, họ bỏ phiếu để quyết định thành lập Ủy ban Ciase (và do đó đã không được công bố) cho đến khi kết thúc đại hội, sau một tuần sống trong căng thẳng.
Sự công nhận này cũng theo sau sự khởi đầu đặc biệt mạnh mẽ của đại hội khoáng đại bắt đầu ngày thứ ba 2 tháng 11. Trong ngày đầu tiên, các nạn nhân đã làm chứng và chất vấn các giám mục, chiếm một cách tượng trưng chỗ ở phòng hội Lộ Đức, mà theo truyền thống thuộc là của giám mục chủ tịch Eric de Moulins-Beaufort và hai phó chủ tịch Olivier Leborgne và Dominique Blanchet, được ngồi giữa các giám mục khác trong hội đồng.
Nếu đại diện của các nạn nhân chỉ có 5 người đến Lourdes – hầu hết trong số họ đã từ chối, đáng tiếc vì được mời vào phút cuối – thì biểu tượng này cũng không kém phần mạnh mẽ. Trong một cuộc họp báo, giám mục François Touvet, giáo phận Châlons cho biết, một số giám mục đã rất xúc động, họ đã rơi nước mắt.
Một “buổi lễ ăn năn đền tội” đã được lên chương trình vào ngày thứ bảy, dù hình thức chính xác như thế nào chưa được thông báo.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Tại Lộ Đức, các giám mục Pháp quỳ gối trong một buổi lễ ăn năn sám hối cảm động
Ấu dâm trong Giáo hội: Lần đầu tiên các giám mục Pháp công nhận trách nhiệm thể chế
