lepelerin.com, Christophe Chaland, 2024-06-11
Linh mục Timothy Radcliffe và Lukasz Popko: Hình © Louise Allavoine / Le Pèlerin
Linh mục Timothy Radcliffe: “Tôn giáo không biến mất, tôn giáo đang có những hình thức mới.”
Cựu Bề trên Tổng quyền của Dòng Đa Minh Timothy Radcliffe, nổi tiếng tự do ngôn luận vừa xuất bản quyển sách cùng viết với linh mục học giả Kinh Thánh Lukasz Popko, cũng dòng Đa Minh. Lời mời tham dự vào cuộc trò chuyện thân thiện của Thiên Chúa với con người.
Đặt câu hỏi với Chúa, lời nói đầu của Đức Phanxicô (Interroger Dieu, Nxb. Du Cerf)
Thưa linh mục Timothy, quyển sách này cha và linh mục Lukasz viết khi cha bị bệnh ung thư. Nhưng cha đã kiên trì…
Linh mục Timothy Radcliffe: Mọi chuyện bắt đầu trước đại dịch khi tôi đến Trường Kinh Thánh và Khảo cổ học ở Giêrusalem. Sư huynh theo lẽ ra đón tôi bị kẹt ở Paris, và tôi bắt đầu nói chuyện về Kinh Thánh với linh mục Lukasz, một học giả, một nhà nghiên cứu Kinh Thánh sâu rộng. Ý tưởng đến với chúng tôi là chia sẻ niềm vui được trao đổi khi nói về cuộc trò chuyện giữa Thiên Chúa và nhân loại trong Kinh Thánh. Nhưng một tuần sau tôi bị ung thư rất nặng. Tôi đã phải mổ mười bảy giờ, sau đó tôi bị bệnh trong nhiều tháng. Cuộc trò chuyện với linh mục Lukasz và tình bạn của anh đã nuôi dưỡng tôi trong thời gian tôi lấy lại sức. Quyển sách này rất quan trọng để duy trì hy vọng cho tương lai.
Linh mục Lukasz Popko: Cuộc trao đổi này cho tôi niềm vui được giải quyết những câu hỏi hiện sinh của Kinh Thánh đặt ra. Đó là một thay đổi trong nghiên cứu!
Kinh Thánh là phản ánh một cuộc trò chuyện? Chúa nói chuyện với con người?
Linh mục Timothy Radcliffe: Kinh thánh ghi lại một loạt trò chuyện, đôi khi vui vẻ, đôi khi giận dữ. Công đồng Vatican II nói rằng Thiên Chúa trò chuyện với nhân loại để đi vào tình bằng hữu với nhân loại (Hiến chế Dei Verbum, 2 và 21).
Các cha là tu sĩ, các cha tìm nguồn sống trong Kinh Thánh, nhưng với thời buổi mạng xã hội và phim truyền hình nhiều tập, người ta có còn đọc Kinh Thánh không?
Linh mục Lukasz Popko: Sách vở vẫn là một phần trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, chúng ta thấy qua sự thành công của các Hội chợ Sách như Hội chợ Sách quốc tế ở Turin nước Ý tháng 5 vừa qua, ngày càng thu hút nhiều người, năm 2024 có đến 222.000 lượt khách đến Hội chợ. Tôi không lo cho tương lai của sách vở, đặc biệt với Kinh Thánh.
Linh mục Timothy Radcliffe: Khi tôi học Kinh Thánh ở Paris, đó là một kinh nghiệm khám phá tuyệt vời, nhưng năm mươi năm sau, Kinh Thánh vẫn còn mới mẻ với tôi. Đó là nguồn sống vô tận của tôi.
Linh mục Lukasz Popko: Tôi đang nghĩ đến các bản tin trên prixm.org, Instagram và trên podcast hàng tuần, đã đưa Kinh Thánh đến bằng ngôn ngữ của văn hóa ngày nay: 120.000 người ghi tên để nhận một đoạn phim Kinh Thánh ba phút, với những tài liệu tham khảo về nghệ thuật cổ điển cũng như văn hóa đại chúng và các phân tích thần học. Sáng kiến này ra đời từ công trình nghiên cứu “Kinh thánh theo truyền thống” của chúng tôi đã làm từ hàng chục năm nay ở Trường Kinh Thánh Giêrusalem.
Linh mục Timothy Radcliffe: Tôn giáo không hề biến mất. Nó có những hình thức mới. Đúng hơn là thế tục hóa đang giảm. Kinh Thánh vẫn là nguồn sống. Là một niềm vui lớn của tôi, được cùng nhau trò chuyện chung quanh Kinh Thánh và thấy được niềm vui của những người ở đây.
Linh mục Timothy Radcliffe và Lukasz Popko: Hình © Louise Allavoine / Le Pèlerin
“Đức tin trưởng thành dựa trên các hành động được đức tin khơi dậy, chứ không trên những điều xác thực.” Linh mục Lukasz Popko
Như thế nào?
Linh mục Timothy Radcliffe: Chúng ta có thể đọc một mình – đó là lectio divina. Nhưng sẽ sinh động hơn nếu chúng ta cùng đi dạo với ai đó. Khi tôi ở tu viện Đa Minh Santa Sabina, Rôma, hàng tuần chúng tôi tụ tập với nhau quanh các bài Kinh Thánh của chúa nhật tuần sau. Đó là một niềm vui lớn của chúng tôi. Các anh em đến từ nhiều môi trường khác nhau, hoàn cảnh khác nhau, một số có trình độ đại học, một số có kinh nghiệm sống, mỗi người đều cống hiến một cái gì đó. Chúng ta có thể làm chuyện này ở các giáo xứ.
Linh mục Lukasz Popko: Trong các nhóm chia sẻ này, khi gặp nhau mọi người nghĩ mình chẳng có gì để đóng góp. Nhưng tất cả đều “có đủ”. Đúng là ngược đời, những câu hỏi, câu trả lời của người khác đã nuôi dưỡng tôi.
Linh mục Timothy Radcliffe: Nó hơi giống việc bánh có nhiều trong Tin Mừng. Chúng ta có thể cho gì? Tôi không có nhiều thứ để cho. Tôi chia sẻ và nhiều người được nuôi dưỡng.
Linh mục Lukasz Popko: Lời Chúa mạc khải cho chúng ta. Nếu tôi thành thật đặt câu hỏi, nói lên những lo âu của tôi, tôi nói cho người khác biết về tôi. Kinh Thánh trở thành dịp để mình biết mình và biết người anh em.
Linh mục Timothy Radcliffe: Yêu Chúa cũng gần giống như yêu anh em mình.
Lần đầu tiên các cha cảm nhận được Chúa nói chuyện với các cha qua Kinh Thánh là lúc nào?
Linh mục Lukasz Popko: Lúc tôi 14, 15 tuổi, tôi hát các bài hát suy niệm Taizé trong các nhóm cầu nguyện. Đó là những bài trong Kinh Thánh.
Linh mục Timothy Radcliffe: Tôi có kinh nghiệm này khi tôi là sinh viên ở trường Biển Đức tại văn phòng phụng vụ. Sau này, trong tập viện Đa Minh, tôi bị sốc khi nghe giải thích đoạn “tiệc cưới Cana” (Ga 2), Đức Mẹ nói với Chúa Giêsu: “Họ hết rượu rồi!” Đây là câu rất quan trọng cho một người mới! (Cười…)
Ngày nay, các bạn trẻ tìm một căn tính mạnh, khao khát một đức tin thể hiện những điều xác thực. Các cha có hiểu họ không?
Linh mục Timothy Radcliffe: Tôi thường thấy điều này. Khi tôi còn là sinh viên ở Paris, đôi khi có những sư huynh lớn tuổi làm suy giảm đức tin tuổi trẻ chúng tôi. Đó không phải là cách chúng tôi tiến về phía trước. Chúng ta phải hiểu và chấp nhận việc tìm kiếm sự thật của họ, đó là sự thật. Nhưng tin vào sự phục sinh của Chúa Kitô, vào thiên tính của Ngài, không giải quyết được mọi sự, chỉ là khởi đầu của một con đường. Những chắc chắn nó sẽ thực sự mở ra những không gian vượt ngoài mọi kiến thức. Những điều xác thực không ngăn cản việc đi tìm.
Linh mục Lukasz Popko: Chính khái niệm về những điều xác thực không liên quan gì đến sự thật. Triết gia Karl Popper đã nói: “Với hai tay trong túi, tôi ‘chắc chắn’ mỗi bàn tay có năm ngón; nhưng nếu mạng sống của người bạn thân nhất của tôi phụ thuộc vào sự thật của mệnh đề này, tôi sẽ đem tay ra khỏi túi để kiểm tra.” Những điều xác thực phụ thuộc vào bối cảnh, nó mang tính tương đối. Ngoài ra, việc đi tìm những điều xác thực có thể làm chúng ta bị tê liệt và ngăn không cho chúng ta quyết định. Đức tin trưởng thành dựa trên những hành động được đức tin cảm nghiệm, chứ không chỉ dựa trên những xác tín được tuyên bố. Chúng ta phải cho mình cơ hội để phát triển.
Đức Phanxicô đã mở đầu cuộc trò chuyện tốt đẹp với Thượng hội đồng. Điều này làm cho một số người lo ngại…
Linh mục Timothy Radcliffe: Thử thách lớn nhất của một Giáo hội hiệp nhất là phải nói chuyện với nhau. Đó là điều rất cần thiết và dễ chịu (giọng của cha trở nên sôi nổi). Thử thách của Thượng hội đồng tháng 10 sắp tới sẽ là nói chuyện với nhau, không phải giữa người thuộc cánh tả hay cánh hữu, nhưng giữa những người ở các châu lục khác nhau, châu Phi, châu Á, châu Âu…
Còn linh mục Lukasz, cha sẽ nói gì?
Linh mục Lukasz Popko: Tôi sống ở Giêrusalem, nơi luôn có xung đột. Chúng tôi không có lựa chọn: hoặc tự sát hoặc nói chuyện với nhau. Thử thách đầu tiên trong tình huống này là cố gắng hiểu người khác, đặt mình vào vị trí của họ. Kẻ thù của tôi muốn nói gì?
Linh mục Timothy Radcliffe: Đúng, vì xét cho cùng thì những khác biệt đều có ích.
Niềm hy vọng của các cha với Giáo hội là gì?
Linh mục Timothy Radcliffe: Đức Phanxicô đã bắt đầu một điều gì đó rất quan trọng với Thượng hội đồng và đại đa số người công giáo đều hiểu điều này. Nhưng chúng ta phải mở rộng cuộc đối thoại với các linh mục không được mời. Và đối đầu với các nhà thần học, những vấn đề ít được quan tâm cho đến nay, liên quan đến Truyền thống và sự thật đức tin của chúng ta.
Đằng sau hậu trường
Linh mục Timothy Radcliffe và Lukasz Popko: Hình © Louise Allavoine / Le Pèlerin
Ba giờ trước cuộc gặp của chúng tôi tại nhà xuất bản Du Cerf với linh mục Timothy Radcliffe, tôi được biết linh mục Lukasz Popko, đồng tác giả quyển sách Đặt câu hỏi với Chúa cũng sẽ có mặt. Tôi nhận thấy ở đây tất cả sự tế nhị của tu sĩ Đa Minh nổi tiếng người Anh, người mong muốn chia sẻ ánh sáng với người anh em, nhà nghiên cứu xuất sắc, có khả năng làm việc với mười ngôn ngữ. Tính hài hước và thích sự thật của họ đã làm cho cuộc gặp được tốt đẹp, dù linh mục Timothy rất mệt, ngài thức dậy từ 4 giờ sáng.
Tiểu sử linh mục Timothy Radcliffe
- 1945 Sinh tại London (Vương quốc Anh).
- 1965 Vào dòng Đa Minh.
- 1992-2000 Bề trên Tổng quyền, ngài đi thăm các cộng đoàn Đa Minh trên năm châu lục.
- 2023 Giảng tĩnh tâm và suy niệm thiêng liêng trong phiên họp đầu tiên của Thượng hội đồng về tính đồng nghị.
Tiểu sử linh mục Lukasz Popko
- Sinh ngày 30 tháng 5 năm 1978 tại Żary (Ba Lan).
- 1999 Vào dòng Đa Minh.
- 2013 Viết luận án tiến sĩ về chú giải tại Trường Khảo cổ và Kinh thánh Pháp ở Giêrusalem (Ébaf).
- 2015 Giáo sư chú giải Kinh Thánh tại Ébaf.
Sách Đặt câu hỏi với Chúa, lời nói đầu của Đức Phanxicô (Interroger Dieu, Nxb. Du Cerf)
Marta An Nguyễn dịch
