lanacion.com.ar, Elisabetta Piqué, phóng viên tại Ý, 2025-09-19
Đức Lêô tại Quảng trường Thánh Phêrô trong buổi tiếp kiến chung hàng tuần tại Vatican ngày thứ tư 17 tháng 9, 2025. Gregorio Borgia OMA.
Hơn bốn tháng sau khi được bầu ngày 8 tháng 5, tuần trăng mật của Đức Lêô đã kết thúc. Mọi chuyện đã kết thúc. Từ cả hai phía, người bảo thủ và cấp tiến bắt đầu giật gấu áo ngài, Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên và cũng là công dân Peru.
Dù Robert Francis Prevost được cho là người điềm tĩnh, thận trọng, và, theo những người biết ngài, ngài quyết đoán và có chiến lược nhưng cho đến nay, ngài chưa lộ bản chất thật của ngài, ngài chưa bổ nhiệm bất kỳ vị trí quan trọng nào, ngài chỉ mới phác thảo kế hoạch – tiếp bước Đức Phanxicô (cố gắng không thúc đẩy sự phân cực trong Giáo hội) như ngài đã nói trong cuộc phỏng vấn quan trọng đầu tiên của ngài – nhưng những yêu cầu đã bắt đầu.
Vài ngày trước, một nhóm cực đoan bảo thủ, gồm nhiều nhóm khác nhau, bao gồm “Truyền thống, Gia đình và Di sản”đã viết cho ngài “lời thỉnh cầu đầy tình hiếu thảo và lo lắng”, xin ngài đưa ra những lời khẳng định chắc chắn về giáo huấn gia đình, điều này đặc biệt gây sốc vì đầu tháng này, khoảng 1.000 người thuộc các nhóm LGBT đã tham dự sự kiện được cho là “Đại lễ Cầu vồng” đầu tiên.
Ngài đã có bài phát biểu trong buổi tiếp kiến chung hàng tuần tại Quảng trường Thánh Phêrô ngày 17 tháng 9 năm 2025. Được Hội “Lều của Jonathan, La Tenda di Gionata” tổ chức, nằm trong lịch sự kiện Năm Thánh 2025, cuộc hành hương chưa từng có tiền lệ của hàng trăm người đồng tính từ khắp nơi trên thế giới, cùng với gia đình và các nhà hoạt động, gồm các buổi nói chuyện, một số thánh lễ và dĩ nhiên việc bước qua Cửa Thánh của Đền thờ Thánh Phêrô. Đây là điều mà nhóm cực đoan bảo thủ cho là “gây sốc”. Trước sự công kích mạnh mẽ của những người đòi hỏi tính hợp pháp về mặt đạo đức của các mối quan hệ và kết hợp đồng tính, ngày thứ ba 16 tháng 9, một nhóm gồm 25 Hiệp hội đã gởi thư ngỏ xin ngài xác nhận và nhắc lại giáo huấn lâu đời của Giáo hội được nêu trong Sách Giáo lý, cụ thể các mối quan hệ như vậy là ‘rối loạn khách quan và tự bản chất là những đồi trụy nghiêm trọng’.
Bức thư nhắc lại, gần mười năm trước, ngày 29 tháng 9 năm 2015, giữa lúc diễn ra Thượng Hội đồng Giám mục về gia đình, nhóm đã gởi “Lời thỉnh cầu tương tự đến Đức Phanxicô về Tương lai của Gia đình”.
Đức Phanxicô chào Hồng y người Mỹ Robert Francis Prevost trong Thánh lễ mừng Năm Thánh dành cho Lực lượng Vũ trang, Cảnh sát và Nhân viên An ninh tại Quảng trường Thánh Phêrô ngày 9 tháng 2 năm 2025, tại Thành phố Vatican.
Hơn bốn tháng sau khi được bầu ngày 8 tháng 5, tuần trăng mật đã kết thúc. Từ cả hai phía, những người bảo thủ và cấp tiến đã bắt đầu tranh cãi về phẩm phục của Đức Lêô, giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, và cũng là công dân Peru.
Tại điểm 351 của Tông huấn hậu Thượng Hội đồng Giám mục Amoris Laetitia của Đức Phanxicô, đã có một sự mở ra, tùy từng trường hợp và sau khi tham khảo ý kiến và phân định với một giám mục, cho phép những người ly dị và tái hôn được rước lễ, nhưng không có thay đổi nào về giáo lý. Trong ‘lời thỉnh cầu’, họ xin Đức Lêô sửa chữa ‘lạm dụng’ này, cũng như xin ngài chấp thuận cách diễn giải của các giám mục vùng Buenos Aires. Tâm thư cũng chỉ trích việc ngài tiếp linh mục Dòng Tên nổi tiếng người Mỹ James Martin, người tích cực trong công tác mục vụ chống phân biệt đối xử và ủng hộ việc hòa nhập nhóm LGBT, ngài khuyến khích Linh mục tiếp tục sứ vụ của mình. Và xin Đức Lêô có hành động cụ thể: hủy bỏ Tuyên bố Tuyên ngôn Fiducia supplicans về mục vụ của các chúc lành (tháng 12 năm 2023). Văn kiện này của Bộ Giáo lý Đức tin, do Hồng y Víctor Manuel Fernández đứng đầu – rất thân cận với Đức Phanxicô – đã bật đèn xanh cho việc ban phép lành mục vụ – không phải nghi lễ hay bí tích – cho các cặp đồng tính và bất thường. Tuy nhiên việc này đã tạo làn sóng phản đối rộng rãi và dữ dội trong các tổ chức bảo thủ nhất.
Trong phỏng vấn đầu tiên, được công bố ngày thứ năm 18 tháng 9, một phần trong quyển tiểu sử của nhà báo Mỹ Elise Ann Allen, Đức Lêô hoàn toàn nhận thức được những tranh cãi xung quanh chủ đề ‘Fiducia Supplicans’. Ngài khẳng định ‘giáo huấn của Giáo hội sẽ tiếp tục như hiện tại’.
Đức Lêô dụi mắt khi đến Quảng trường Thánh Phêrô để dự buổi tiếp kiến chung hàng tuần tại Vatican. Gregorio Borgia
Đức Lêô tán thành mô hình gia đình truyền thống, gồm cha, mẹ và con cái. Ngài nói rõ, ngoài việc ủng hộ phụ nữ đảm nhận các vai trò lãnh đạo, giống như người tiền nhiệm, ngài còn nhiều câu hỏi về chức phó tế nữ. Ngài không có ý định thực hiện bất kỳ thay đổi nào.
Sự bất mãn của phe cấp tiến
Đúng như dự đoán, các tuyên bố này đã làm cho các thành phần cấp tiến nhất bất mãn, họ cho rằng đó là rào cản với chủ nghĩa cải cách của Đức Phanxicô.
Một phát ngôn viên của sáng kiến “Out in Church” của Đức, sáng kiến bảo vệ các nhóm thiểu số tình dục, phát biểu với Hãng Thông tấn Công giáo (KNA): “Nếu giáo lý tình dục Công giáo không thay đổi, những người không phải dị tính luyến ái hoặc những người không tuân theo mô hình giới tính nhị phân sẽ không được chào đón trong giáo hội này. Một giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người như một mái nhà vẫn chưa thành hiện thực.”
Như dự đoán, các người Công giáo Đức theo chủ nghĩa tự do cũng thất vọng. Ngày thứ sáu, Phong trào “Chúng ta là Giáo hội” xem phát biểu của Đức Lêô là “cực kỳ thất vọng”. Một phát ngôn viên nói với hãng tin KNA: “Điều này ảnh hưởng đến nhiều người, không chỉ ở Tây Âu, phát biểu của Đức Lêô về gia đình truyền thống không tương ứng với thực tế của cuộc sống con người. Ngài rơi vào bẫy làm cho kitô giáo phụ thuộc vào đạo đức tình dục. Đây là con đường mà các phong trào bảo thủ và đặc biệt là các giáo hội Tin Lành muốn củng cố, như thế dẫn đến việc giáo dân bị gạt ra ngoài lề, dù Đức Lêô khẳng định Giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người.”
Các nhà hoạt động Giáo hội yêu cầu:“Các giám mục, các thần học gia và giáo dân, những người trong nhiều năm đã mạnh mẽ và tranh luận về những vấn đề hiện sinh này trong việc xây dựng cộng đồng giáo hội theo Con đường Công đồng tại Đức hãy giữ vững lập trường của mình và phát triển chúng”.
Một mặt, họ mong đợi ngài tiếp tục đường lối cải cách của Đức Phanxicô, mặt khác, họ yêu cầu ngài lên tiếng mạnh mẽ hơn về các vấn đề như gia đình và sửa đổi một số quyết định của vị tiền nhiệm.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đức Lêô tiết lộ mười ưu tiên của ngài trong cuộc phỏng vấn đầu tiên
Đức Lêô XIV khẳng định: Các vụ lạm dụng không thể bị ‘cất vào ngăn kéo’
