Sự non nớt về mặt cảm xúc của một số linh mục làm nảy sinh ra các vụ lạm dụng nghiêm trọng
la-croix.com, Jean de Saint-Cheron, nhà khảo luận phụ trách chuyên mục khảo luận cho nhật báo La Croix, 2024-02-26
Nhà khảo luận Jean de Saint-Cheron quan tâm đến vấn đề non nớt về mặt cảm xúc của các linh mục, nguồn gốc của rất nhiều sự thái quá được xác định rõ ràng qua báo cáo của Ủy ban Độc lập về các vụ Lạm dụng tình dục trong Giáo hội Pháp (Ciase). Ông lấy làm tiếc Giáo hội đã có thể nhận ra tầm quan trọng của sự non nớt trong lãnh vực hôn nhân, nhưng với các giáo sĩ thì ít hơn.
Nhà khảo luận Jean de Saint-Cheron trong sân của Viện Công giáo Paris, ngày 15 tháng 12 năm 2022. Aleister Denni.
Những chứng từ lạnh người mới đây của hai cựu nữ tu, nạn nhân lạm dụng tình dục của linh mục Dòng Tên Marko Rupnik, họ thẳng thắn yêu cầu công lý được thực thi và sự minh bạch phải thắng thế. Trong Giáo hội, văn hóa bí mật không bảo vệ nạn nhân, nhưng bảo vệ những kẻ lạm dụng, và vì thế đã cho những người này đất dụng võ mà họ không ngờ đã được, nhận thức như vậy có đủ để thay đổi cách suy nghĩ của hàng giáo phẩm không?
Bài đọc thêm: Linh mục Dòng Tên Hans Zollner: “Cách xử lý vụ Rupnik nghiêm trọng đến mức phải rút ra bài học cho tương lai’’
Như linh mục Philippe Lefebvre đã viết năm 2021, cha không nghi ngờ gì về lòng can đảm của các nạn nhân khi họ đối diện với thể chế trong việc tố cáo lạm dụng, Lời Chúa kêu gọi chúng ta nhìn thẳng vào “điều gì xảy ra khi các lạm dụng xảy ra, khi chúng được biết đến nhưng lại im lặng, khi im lặng lắng xuống, khi các nạn nhân không được lắng nghe (…), khi vở kịch to lớn về Cuộc Khổ nạn bắt đầu, triệu tập vô số diễn viên và bắt đầu các tiến trình im lặng, đe dọa và âm mưu nội bộ hàng thế kỷ.” (1)
Năm 2013, khi Đức Phanxicô kế thừa một vụ lạm dụng rất nặng nề trong Giáo hội, được người tiền nhiệm của ngài can đảm mở ra, một số nhà quan sát, đặc biệt là các nhà tâm thần học và tâm lý học, đã cho thấy sự non nớt về mặt cảm xúc của một số linh mục là một vấn đề nghiêm trọng hơn những gì chúng ta nghĩ rất nhiều. Chủ nghĩa giáo quyền khi đó bị cho là cốt lõi của vấn đề. Không còn nghi ngờ gì nữa, nó đóng một vai trò quan trọng và vẫn đóng một vai trò trong một số cơ chế, không chỉ khống chế mà còn im lặng, và vì thế bảo vệ cho những kẻ săn mồi. Tuy nhiên, gốc rễ của vấn đề có lẽ nằm ở chỗ khác. Kinh khủng là ví dụ của linh mục Bernard Preynat, một kẻ thao túng rất thông minh, ông bị bác sĩ tâm thần phụ trách chuyên môn pháp lý mô tả là người chưa trưởng thành về mặt tình dục.
Sự non nớt khó phát hiện
Về cơ bản, “sự non nớt về tình cảm mô tả sự chậm trễ trong việc phát triển các mối quan hệ tình cảm (…) tương phản ở người lớn trong mức độ phát triển các chức năng trí tuệ.” (2) Vì thế sự non nớt này có thể khó phát hiện, đến mức một số người chưa trưởng thành có thể tỏ ra hoàn toàn trưởng thành và thậm chí xuất sắc trong cách suy nghĩ, viết lách hoặc, nếu họ là linh mục, trong cách giảng dạy. Tuy nhiên, khi chúng ta xem lại báo cáo do Ủy ban Ciase công bố năm 2021, chúng ta thấy trong khi chủ nghĩa giáo quyền có phần phụ dành riêng, dài năm trang, thì thuật ngữ non nớt chỉ xuất hiện ba lần trong tất cả báo cáo và chỉ liên quan đến các linh mục một lần ( § 1344).
Bài đọc thêm: Sử gia Ulrich L. Lehner: “Lạm dụng tình dục không phải là vấn đề của thời hiện đại”
Các giải pháp được Ủy ban Ciase đề nghị, đã được đánh giá là thực hiện tốt, đó là việc trì hoãn độ tuổi vào chủng viện, để các ứng viên trưởng thành trước khi được đào tạo linh mục, được đào tạo tâm lý, có một phân định cá nhân kết hợp với một linh hướng. Ngoài ra, trong một số trường hợp, các chủng sinh có thể có thêm hỗ trợ tâm lý cá nhân.
Nhưng trong một giáo phận như giáo phận Paris, sự hỗ trợ như vậy chỉ được cung cấp trên sự tự nguyện của chủng sinh liên quan (§ 1350). Trong những trường hợp rõ ràng nhất về sự non nớt và vì thế là nguy hiểm, trong những năm gần đây, một số chủng sinh của các giáo phận Pháp đã không được chịu chức. Tuy nhiên, một số người trong số họ đã tìm một giáo phận khác và được chịu chức vào năm sau. Các trường hợp nổi tiếng hiện nay của giáo phận Fréjus-Toulon không phải là trường hợp cá biệt, một số giáo phận của Île-de-France gặp những trường hợp gần đây nhưng họ im lặng
Bài đọc thêm: Rôma ra lệnh đình chỉ phong chức ở giáo phận Fréjus-Toulon, một quyết định cực kỳ hiếm
Trong lãnh vực hôn nhân
Chắc chắn câu hỏi về sự non nớt này rất phức tạp. Nhưng nó quá nghiêm trọng để có thể xem nhẹ. Triết gia Nathalie Sarthou-Lajus, tổng biên tập báo Études của Dòng Tên, nói về các linh mục non nớt về mặt cảm xúc: “Họ không có khả năng giải quyết tình trạng mâu thuẫn cơ bản trong mối liên kết họ duy trì với giáo dân. Vì sự phủ nhận này, họ là nạn nhân của sự lý tưởng hóa chính họ, của cuộc tìm kiếm chính họ mà ban đầu là cuộc tìm kiếm cái tuyệt đối. Cái tuyệt đối nguy hiểm khi nó che khuất sự mơ hồ.”
Bài đọc thêm: Ủy ban Giáo hoàng Bảo vệ Trẻ vị thành niên liên hệ để gặp các nạn nhân của linh mục Marko Rupnik
Hơn nữa, trong các vấn đề hôn nhân, Giáo hội nhận định và rất coi trọng sự thiếu trưởng thành, một lãnh vực mà giáo luật rất rõ ràng, vì sự non nớt về mặt cảm xúc là một trở ngại, là nguyên nhân dẫn đến hôn nhân vô hiệu. Nói một cách rõ ràng hơn, nếu tại thời điểm kết hôn, và ngay cả trong những năm tháng sau đó, cách hành xử của một trong hai người thể hiện sự non nớt nghiêm trọng về mặt tình cảm, thì Giáo hội thấy đây không phải là một hôn nhân thực thụ.
Điều này có tác dụng bảo vệ người phối ngẫu, nói chung là nạn nhân của sự non nớt về mặt cảm xúc của người mà họ kết hôn. Bởi vì hậu quả của sự non nớt là rất nghiêm trọng: chiếm hữu, tự mê, từ chối nhận ra sai lầm của mình, phản ứng không cân xứng trước những thất vọng, không có khả năng kiểm soát sự bốc đồng của mình, không có khả năng chấp nhận sự từ bỏ vốn có trong cam kết, đe dọa về mặt cảm xúc, dối trá (với chính mình và với người khác), do đó thao túng và kiểm soát. Nếu Giáo hội có thể nhận ra tầm quan trọng của sự non nớt trong lãnh vực hôn nhân, liệu Giáo hội có nhận ra được trong hàng ngũ giáo sĩ của mình không?
Bài đọc thêm: Làm thế nào để đào tạo các tân chủng sinh?
Tình yêu không thể
Trong trường hợp các linh mục chưa trưởng thành, theo định nghĩa là không kết hôn, hậu quả sẽ đè nặng lên các nạn nhân mà họ chọn, dù cố ý hay không, để “gánh chịu” những nỗi đau non nớt của mình, chẳng hạn như việc sống độc thân được chọn vì những lý do xấu, hoặc không được thừa nhận. Tiếp theo là những câu chuyện “yêu” bất khả thi, những gắn bó không thăng bằng và tổn thương, những trò chơi nguy hiểm và đồi trụy… Chúng ta sẽ làm gì để bảo vệ các nạn nhân? Chắc chắn việc công nhận tính vô hiệu của chức linh mục không tồn tại, nhưng việc sa thải khỏi hàng giáo sĩ thì có.
Ở Pháp vào thế kỷ 21, trên nguyên tắc, không ai vào chủng viện vì bị ép buộc, cũng không khấn sống độc thân thánh hiến mà không do mình tự do quyết định. Một cách khôn ngoan, Thánh Phaolô đã viết về những người tự cho mình là độc thân: “Nếu không tiết dục được, họ cứ kết hôn, vì thà kết hôn còn hơn là bị thiêu đốt” (1 Co 7:9). Hơn cả khao khát cháy bỏng… Ở đây dường như Thánh Phaolô không nói về một hành động, nhưng về những hậu quả tai hại của một ước muốn không được kiểm soát và một từ bỏ không được thực hiện – do đó thực sự không phải là một hành động. Tuy nhiên, để kết hôn, bạn vẫn phải là người trưởng thành.
Bài đọc thêm: Bạo lực tình dục: tác dụng của sự chi phối vẫn còn là điểm mù của Vatican
Năm 2024, điểm mù về sự non nớt của cảm xúc và tình dục của một số linh mục chắc chắn sẽ tiếp tục làm nảy sinh những vụ lạm dụng nghiêm trọng. Đặc biệt là vì những gì mà mối quan hệ với “người cha” mang theo, cũng như sự nhầm lẫn thường xuyên giữa tình cảm và thiêng liêng đều tạo ra mảnh đất màu mỡ cho mọi khống chế. Vấn đề không phải là làm thánh, cũng không phải là anh hùng trưởng thành và quân bình, nhưng các dấu hiệu đủ rõ để tránh tai tiếng. Thể chế sẽ mất tất cả nếu không có vũ khí hoặc im lặng trước sự phủ nhận của những kẻ thao túng chưa bao giờ trưởng thành trong các vấn đề tình cảm và tình dục. Vì cứ lấy cớ giả vờ tha cho đội ngũ chủng sinh, cuối cùng chúng ta sẽ làm cho các nhà thờ trống vắng.
- Philippe Lefebvre, op., Làm thế nào để giết Chúa Giêsu? Lạm dụng, bạo lực và kiểm soát trong Kinh thánh (Comment tuer Jésus ? Abus, violences et emprises dans la Bible, nxb. Cerf, 2021)
- J.-D. Guelfi, P. Boyer, S. Consoli, R. Olivier-Martin, Tâm thần học, col. Fondamental.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Vấn đề của giáo hoàng với các chủng sinh và linh mục trẻ ngày nay
