Cần một tu sĩ Dòng Đa Minh để giải thích về một giáo hoàng Dòng Tên
Đức Phanxicô, giáo hoàng Dòng Tên, đã chọn linh mục Timothy Radcliffe, Dòng Đa Minh để lên tiếng trong Thượng hội đồng về tính đồng nghị của ngài, vốn đang bị những kẻ phản động trong giáo hội tấn công.
Linh mục Timothy Radcliffe giảng trong kỳ tĩnh tâm cho các thành viên của Thượng hội đồng Giám mục trước khi khai mạc Thượng hội đồng.
religionnews.com, Thomas Reese, 2023-10-11
Những người đã quen với lịch sử Giáo hội công giáo đều biết có nhiều tranh chấp giữa Dòng Tên và Dòng Đa Minh trong nhiều thế kỷ, đây là hai trong số các Dòng tu lớn nhất Giáo hội.
Khi các tu sĩ Dòng Tên gặp khó khăn lớn, họ biết họ có thể nhờ đến sự giúp đỡ của các tu sĩ Đa Minh.
Vì thế, khi bề trên tổng quyền Dòng Tên Lorenzo Ricci qua đời tại Lâu đài Sant’Angelo năm 1775 sau khi bị giáo hoàng Clement XIII cầm tù, chính bề trên Dòng Đa Minh sẵn sàng cử hành tang lễ của bề trên Dòng Tên, không ai ở Rôma muốn liên quan đến tu sĩ Dòng Tên. Kể từ đó, các bề trên Dòng Đa Minh cử hành tang lễ cho các bề trên Dòng Đa Minh.
Như thế là bình thường khi giáo hoàng Dòng Tên chọn linh mục Dòng Đa Minh Timothy Radcliffe lên tiếng trong Thượng hội đồng, vốn bị những kẻ phản động trong Giáo hội tấn công. Trước khi các người tham dự Thượng hội đồng họp, họ đã đi tĩnh tâm ba ngày với linh mục Radcliffe, ngài đã giảng sáu bài, đưa ra một tầm nhìn thiêng liêng và thần học cho Thượng hội đồng.
Linh mục Radcliffe không nói vòng vo nhưng trong bài nói chuyện đầu tiên, ngài thừa nhận có chia rẽ trong Giáo hội.
Ngài nói: “Chúng ta họp nhau ở đây vì chúng ta không thống nhất trong trái tim và khối óc”. “Phần lớn những người tham dự tiến trình Thượng hội đồng đều ngạc nhiên vì vui mừng. Với nhiều người, đây là lần đầu tiên Giáo hội mời họ nói về đức tin và hy vọng của họ. Nhưng có một số trong chúng ta lo sợ về hành trình này và những gì ở phía trước. Một số người hy vọng Giáo hội sẽ thay đổi đáng kể, chúng ta sẽ đưa ra những quyết định cấp tiến, như vai trò của phụ nữ trong Giáo hội. Nhưng những người khác lại sợ các thay đổi tương tự như thay đổi này, họ sợ chúng sẽ chỉ đưa đến chia rẽ, thậm chí còn bị ly giáo.”
Ngài lưu ý, ngay cả các môn đệ của Chúa Giêsu cũng hiểu lầm và cãi vã nhau.
Linh mục trích lời Thánh Gioan: “Anh em đừng sợ. Tình yêu hoàn hảo xua tan nỗi sợ hãi.” Đồng thời, ngài kêu gọi những người tham dự “luôn nhạy cảm với nỗi sợ của người khác, đặc biệt là những người mà chúng ta không đồng ý”.
Ngài thừa nhận: “Chúng ta có thể bị chia rẽ vì những hy vọng khác nhau. Nhưng nếu chúng ta lắng nghe Chúa và lắng nghe nhau, tìm cách hiểu ý muốn của Chúa với Giáo hội và thế giới, chúng ta sẽ hiệp nhất trong hy vọng vượt qua những bất đồng của chúng ta.”
Trong bài nói chuyện thứ hai, linh mục Radcliffe nói về Giáo hội như mái nhà, nhưng ngài thừa nhận, “nhưng ngày nay, những cách hiểu khác nhau về Giáo hội như mái nhà đã làm chúng ta xa rời nhau”.
“Với một số người, mái nhà được xác định qua các truyền thống và lòng sùng kính cổ xưa, qua các cấu trúc và ngôn ngữ được kế thừa, Giáo hội mà chúng ta đã lớn lên và yêu mến. Nó cho chúng ta một căn tính kitô giáo rõ ràng. Với một số người khác, Giáo hội hiện tại dường như không phải là ngôi nhà an toàn. Giáo hội bị cho là độc quyền, loại trừ nhiều người: phụ nữ, người ly dị và tái hôn. Với một số người, mái nhà quá phương Tây, quá châu Âu.”
Một tu sĩ Đa Minh và một nữ tu Ý giảng tĩnh tâm cho những người tham dự Thượng hội đồng
Ngài nói, những người đồng tính và những người sống trong hôn nhân đa thê “mong mỏi một Giáo hội được đổi mới, trong đó họ sẽ cảm thấy hoàn toàn như ở nhà, được công nhận, được khẳng định và an toàn”.
Ngài kết thúc bài giảng thứ hai bằng các trích dẫn của linh mục Carlo Carretto (1910–1988), thuộc Dòng Tiểu đệ Charles de Foucauld: “Giáo hội của tôi, tôi phải chỉ trích Giáo hội biết bao, nhưng tôi yêu Giáo hội biết bao! Bạn đã làm cho tôi đau khổ hơn bất cứ ai, nhưng tôi nợ bạn nhiều hơn bất cứ ai. Tôi muốn thấy bạn bị tiêu diệt, nhưng tôi cần sự hiện diện của bạn. Bạn đã gây cho tôi nhiều tai tiếng, nhưng chỉ một mình bạn mới làm cho tôi hiểu được sự thánh thiện của bạn. … Đã vô số lần, tôi muốn đóng sầm cánh cửa tâm hồn tôi vào mặt bạn – tuy nhiên, hàng đêm, tôi vẫn cầu nguyện, tôi xin được chết trong vòng tay vững mạnh của bạn! Không, tôi không thể thoát khỏi bạn, vì tôi là một với bạn, cho dù không hoàn toàn là bạn. Thêm nữa – tôi sẽ đi đâu? Đi xây dựng một Giáo hội khác chăng? Nhưng tôi không thể tạo một Giáo hội mà không có những khiếm khuyết tương tự, vì đó là những khiếm khuyết của tôi.”
Với những vấn đề và sự chia rẽ mà Giáo hội đang phải đối diện, một Thượng hội đồng thành công sẽ như thế nào?
Linh mục Radcliffe khẳng định: “Thượng hội đồng này sẽ có kết quả nếu nó đưa chúng ta đến một tình bạn sâu sắc với Chúa và với nhau hơn.”
Ngài thừa nhận, đây là một cuộc thương lượng khó khăn. “Nền tảng của tất cả những gì chúng ta sẽ làm trong Thượng hội đồng này phải là tình bạn chúng ta tạo ra. Nó không phải kiểu to tát. Nó sẽ không ở trang đầu của các phương tiện truyền thông. ‘Họ đến tận Rôma để kết bạn! Thật phí phạm!’”
Ngài tiếp tục, tình bạn này được hình thành bằng cách “thành thật nói những nghi ngờ và thắc mắc của chúng ta với nhau, những câu hỏi mà chúng ta không có câu trả lời rõ ràng”.
Linh mục Radcliffe trích dẫn Mo của Graham Greenensignor Quixote, một linh mục công giáo người Tây Ban Nha đã chia sẻ những nghi ngờ của mình với một thị trưởng cộng sản. Vị linh mục nói: “Thật kỳ lạ khi việc chia sẻ cảm giác nghi ngờ lại có thể gắn kết con người lại với nhau, có lẽ còn hơn cả việc chia sẻ một đức tin. Người có đức tin sẽ đấu tranh với một người có đức tin khác vì sự khác biệt; người nghi ngờ chỉ chiến đấu với chính mình.”
Ngài kết luận: “Tình bạn nảy nở khi chúng ta dám chia sẻ những nghi ngờ của mình và cùng nhau tìm kiếm sự thật”. Nhưng để làm được điều này, chúng ta phải lắng nghe.
Lắng nghe và trò chuyện trong Chúa Thánh Thần là trọng tâm của tiến trình đồng nghị. Linh mục Radcliffe lưu ý , các Dòng tu có điều gì đó để dạy cho Giáo hội về nghệ thuật trò chuyện. “Thánh Biển Đức dạy chúng ta đi tìm sự đồng thuận; Thánh Đa Minh thích tranh luận, Thánh Catarina Siêna thích trò chuyện, và Thánh I-Nhã là nghệ thuật phân định, Thánh Philip Neri là nghệ thuật hài hước.
Linh mục giải thích: “Cuộc trò chuyện cần một bước nhảy vọt giàu trí tưởng tượng vào trải nghiệm của người khác. Nhìn bằng mắt, nghe bằng tai. Chúng ta cần thâm nhập vào bên trong làn da của họ. Lời nói của họ xuất phát từ kinh nghiệm nào? Họ mang theo nỗi đau hay hy vọng gì? Họ đang đi trên hành trình nào?”
Cuộc trò chuyện này dẫn đến sự hiểu biết, tôn trọng và tình yêu.
Linh mục phản đối những người xem cuộc trò chuyện là mối đe dọa cho quyền lực. Ngài khẳng định: “Quyền lực nhân lên và củng cố cho nhau. Không cần phải có cạnh tranh, như thể giáo dân chỉ có thể có nhiều thẩm quyền hơn nếu các giám mục có ít thẩm quyền hơn.”
Ngài nói, quyền uy đến từ cái đẹp, cái thiện và sự thật: “Không có sự thật, vẻ đẹp có thể trở nên trống rỗng. Không có lòng tốt thì cái đẹp có thể lừa dối. Lòng tốt không có sự thật sẽ sụp đổ thành tình cảm. Sự thật mà không có lòng tốt sẽ dẫn đến Tòa Dị giáo.”
Ngài khẳng định, một nhà tiên tri phải yêu sự thật nhưng cũng phải có lòng trắc ẩn với những người mà sự thật đó bị lu mờ.
Cuối cùng, ngài lưu ý: “Xã hội chúng ta tràn ngập cơn thịnh nộ cháy bỏng, xuất phát từ nỗi sợ hãi. Nhưng chúng ta không cần phải sợ hãi vì Chúa đã hứa: Khi Thần khí của sự thật đến, Ngài sẽ dẫn các ngươi vào sự thật trọn vẹn.”
Linh mục Radcliffe không hề ngây thơ. Ngài nhận ra những vấn đề trong Giáo hội (lạm dụng tình dục và tham nhũng) và trong thế giới.
Ngài nói: “Chúng ta đang hướng tới một thảm họa sinh thái nhưng các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta gần như giả vờ xem như không có chuyện gì xảy ra. Thế giới của chúng ta bị đóng đinh bởi nghèo đói và bạo lực, nhưng các nước giàu có không muốn nhìn thấy hàng triệu anh chị em của chúng ta phải chịu đau khổ và đang đi tìm một mái nhà.”
Linh mục Radcliffe nói: “Sợ hãi dẫn đến sợ mất kiểm soát, đó là lý do vì sao nhiều người sợ Thượng hội đồng. Nhưng được Chúa Thánh Thần dẫn dắt vào mọi chân lý, có nghĩa là buông bỏ hiện tại, tin tưởng Ngài sẽ sinh ra những thể chế mới, những hình thức đời sống kitô giáo mới, những mục vụ mới. Giống như chim mẹ, đôi khi Chúa Thánh Thần đuổi chúng ta ra khỏi tổ và bảo chúng ta bay đi! Chúng ta vỗ cánh trong hoảng loạn, nhưng chúng ta sẽ bay!”
Ngài kết luận: “Nếu chúng ta để Chúa Thánh Thần của sự thật hướng dẫn, chắc chắn chúng ta sẽ tranh luận. Đôi khi nó sẽ rất đau đớn. Sẽ có những sự thật mà chúng ta không muốn đối diện. Nhưng chúng ta sẽ được dẫn sâu hơn một chút vào mầu nhiệm tình yêu thiêng liêng và chúng ta sẽ biết niềm vui, đến nỗi mọi người sẽ ghen tị vì chúng ta có mặt ở đây và sẽ mong mỏi được tham dự phiên họp tiếp theo của Thượng hội đồng!”
Linh mục Radcliffe Dòng Đa Minh đã giải thích rất hay về Phanxicô Dòng Tên.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Kết thúc ba ngày tĩnh tâm cho các thành viên Thượng hội đồng, linh mục Radcliffe hy vọng một Giáo hội hồi sinh
