Phỏng vấn hồng y Jean-Marc Aveline, người đưa Đức Phanxicô “về nhà”
leparisien.fr, Thomas Poupeau, 2023-09-21
Hồng y Jean-Marc Aveline là người đưa Đức Phanxicô đến Marseille ngày thứ sáu và thứ bảy 22-23 tháng 9. Phỏng vấn hồng y Aveline ở phòng khách của ngài.
Hồng y Aveline trong vườn tòa giám mục, chỉ cách vương cung thánh đường Đức Mẹ Gìn giữ (Notre-Dame-de-la-Garde) vài trăm mét, tuy bận rộn nhưng ngài rất thanh thản. Xung quanh ngài là cả nhà đang “rối rít”, lý do chính đáng: Đức Phanxicô sẽ ở đây hai ngày thứ sáu, thứ bảy.
Chính hồng y Jean-Marc Aveline là người đã thuyết phục Đức Phanxicô đến Marseille. Đức Phanxicô đã trả lời trực tiếp với người mà các người ở Vatican gọi là “hồng y yêu thích của giáo hoàng”.
Giáo hoàng đến Marseille để làm lễ bế mạc Cuộc gặp Địa Trung Hải. Xin cha cho biết đó là cuộc gặp gì?
Hồng y Jean-Marc Aveline. Đó là cuộc họp của các giám
mục vùng Địa Trung Hải, cuộc họp đầu tiên là ở Bari, nước Ý năm 2020, lần thứ nhì ở Florence năm 2022. Cuộc họp đã có thể là ở Beirut, Rabat hoặc Barcelona… nhưng chúng tôi chọn Marseille vì nét độc đáo của nó! Đối với những cuộc trao đổi này, chúng tôi mời những người trẻ thuộc mọi tín ngưỡng, thay vì các thị trưởng, như trường hợp ở Ý. Chúng tôi cũng đã mở rộng phạm vi địa lý đến năm bờ biển Địa Trung Hải – từ phía bắc đến Trung Đông, gồm Biển Đen, vùng Balkan và Châu Âu Latinh.
Cha đã thuyết phục được giáo hoàng như thế nào?
Marseille thu hút ngài vì đây là vùng ngoại vi, giữa châu Âu và Địa Trung Hải, Đông và Tây và trên hết, đây là vùng có nhiều rạn nứt. Với ngài, đây là chuyến hành hương mà ngài đã bắt đầu từ mười năm trước… ở Lampedusa. Marseille đã thu hút ngài.
Gặp hồng y Jean-Marc Aveline, người đưa Đức Phanxicô đến Marseille
Vị trí của Địa Trung Hải trên thế giới là gì?
Trong một thời gian dài, đây là trung tâm của thế giới, cái nôi của các nền văn minh đã một thời phát triển huy hoàng ở Ai-cập, Hy lạp và La mã. Ngày nay, đây là một khu vực nhỏ, trên quy mô toàn cầu hóa, nhưng lại là nơi tập trung nhiều thách thức như chúng ta đã thấy ở nhiều nơi khác. Sự chênh lệch về kinh tế, những thách thức về môi trường và di cư cũng như những căng thẳng về địa chính trị-tôn giáo mà bóng tối kéo dài của chúng đã vượt ra khỏi khu vực, giống như cuộc xung đột giữa Israel và Palestine. Đó là mô hình thu nhỏ của những vấn đề lớn của nhân loại.
Marseille là sự tổng hợp?
Đúng, đó thậm chí còn là một mô hình thu nhỏ trong một mô hình thu nhỏ.
Marseille “của cha” là gì?
(Ngài suy nghĩ rất lâu.) Một thành phố hùng mạnh, người dân ở đây tự hào về bản sắc của mình, dù khi Thế vận Marseille đã suy tàn…
Cha đừng lo, ông Jean-Pierre Papin (người huấn luyện câu lạc bộ) sẽ đến giải cứu!
Ồ điều đó tốt cho chúng tôi (với giọng Marseille rất mạnh). Sáng nay tôi nhận một cảnh dàn dựng trong đó có cảnh cảnh giáo hoàng nói: “Đội Thế vận Marseille này, tôi phải khuyến khích họ như thế nào đây!”
Marseille có phải là phòng thí nghiệm không?
Ở đây, mọi người đều đến trong tình trạng nhập cư. Việc người dân tự nguyện đến Marseille là mới gần đây, đó là vết thương, họ đến vì Calanques… Marseille là kết quả của nhiều lớp nhập cư liên tiếp, đã nằm trong DNA của Marseille. Dù không phải lúc nào cũng dễ dàng, vì những người đã định cư sẽ không phải là những người sẽ đón nhận người mới đến. Trong nghĩa này, Marseille không chỉ là một thành phố mà còn là một thông điệp.
Hồng y Jean-Marc Aveline: “Đức Phanxicô đến Marseille, Thiên Chúa muốn nói điều gì đó với nước Pháp”
Người di cư là một trong những chủ đề nổi bật trong chuyến đi của giáo hoàng, là tâm điểm của tin tức về sự xuất hiện của 7.000 người tị nạn ở Lampedusa, Ý. Liệu ngài có rỉ tai điều gì đó với tổng thống Emmanuel Macron, người sẽ tham dự thánh lễ của ngài không?
Ngài đã nói rất nhiều về việc đón nhận người di cư. Ngài sẽ chuyển trọng tâm sang quyền được sống có nhân phẩm nơi quê hương mình. Với chúng ta, những người sống ở châu Âu, điều này nhắc chúng ta về các nghĩa vụ, chẳng hạn như vấn đề chạy đua vũ trang, đã tạo hậu quả cho nạn tham nhũng ở các quốc gia, họ không còn đầu tư vào cuộc sống xứng đáng cho người dân của họ nữa.
Ngoài ra còn có chủ nghĩa liên tôn giáo trong nội dung của giáo hoàng. Ở Marseille, đó là nguồn lực hay một phức tạp?
Đó là một thực tế. Ở đây, chúng tôi có 25% người hồi giáo, 80.000 người do thái, 20.000 phật tử, 80.000 người Armenia, 90.000 người Comorian… mỗi thành phần này đều đi qua những giai đoạn khác nhau! Các mối quan hệ liên tôn giáo tồn tại, nhưng chúng ta không nên phóng đại. Tôi ưu tiên cho các quan hệ giữa các cá nhân và sự tôn trọng. Nhiều thanh niên đến Marseille sống vài tháng với những ý tưởng về đạo hồi… rồi họ ra đi với những người bạn hồi.
Hồng y Jean-Marc Aveline: “Học cách nhìn Địa Trung Hải với Đức Phanxicô”
Vì sao Đức Phanxicô được nhiều người mến như vậy?
Ngài là người chân thật, ngài không ngần ngại nói ra những gì mình phải nói. Và khi mọi việc không suôn sẻ, chúng ta sẽ thấy điều đó trên khuôn mặt của ngài ngay.
Cha đã đánh cuộc trên sự yêu mến này.
Ngài nói với tôi: “Nếu tôi đến Paris, tôi sẽ xem các nghi thức. Nhưng ở Marseille, tôi sẽ gặp mọi người.” Đó là lý do vì sao chúng tôi chọn sân vận động Vélodrome. Lẽ ra chúng tôi có thể chọn trường đua ngựa và Công viên Borély… nhưng ở sân vận động, ngài sẽ đến với mọi người dân Marseille. Ngài về nhà. Các cổ động viên đã chuẩn bị đủ loại trò chơi để ủng hộ ngài. Và sẽ rất vui!
Ngài sẽ ở lại tòa giám mục. Làm thế nào để cha tiếp một giáo hoàng?
Trong một phòng (cười). Chúng tôi đã đặt câu hỏi này với Vatican. Cô Nathalie (một nhân viên của tổng giáo phận) đã nhận được những chỉ thị cụ thể. Đơn giản: ngài sẽ ăn một ít cá. Vì thế cô sẽ nấu cho… Thánh Phêrô! Chúng tôi đã dọn để ngài dễ di chuyển với xe lăn. Sáng nay (thứ ba) chúng tôi sẽ mài dũa một số nơi. An ninh là tối đa, nhưng đây chỉ là những biện pháp phòng ngừa: Tôi chưa bao giờ cảm thấy có một đe dọa cụ thể nào.
Người ta nói cha là “hồng y được giáo hoàng yêu mến”, một số còn để cha vào danh sách những người có khả năng làm giáo hoàng, kế vị ngài...
Tôi còn xa lắm. Giống như khi chúng ta được thông báo Thế vận Marseille chắc chắn sẽ thắng thì y như rằng ba trận sau, họ bị thua.
Hai giám mục Pháp sẽ được phong hồng y vào cuối tháng 9, hình ảnh nước Pháp đã bị tổn hại ở Vatican trong nhiều năm… Đây có phải là một sự quay lại không?
Chúng tôi còn thì giờ! Là hồng y trước hết là giúp đỡ giáo hoàng trong sứ mệnh của ngài và như thế mang lại cho ngài nhịp đập của Giáo hội Pháp, dù chúng tôi không phải là người đại diện của Giáo hội.
Thực tế, Giáo hội Pháp đang trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, đặc biệt là về vấn đề lạm dụng tình dục.
Giáo hội đã yếu đi, đó là điều chắc chắn. Nhưng Giáo hội đã có can đảm để đương đầu với mọi việc, dù chúng tôi có thể làm tốt hơn. Bây giờ việc lạm dụng hiện đã được tiết lộ ở các quốc gia khác như ở Ý, Thụy Sĩ và Đức. Sau khi đã đứng trên cao nhìn chúng tôi, bây giờ làn sóng các sự việc đến với họ, họ hỏi: “Làm thế nào mà quý vị đứng vững được?”. Trên hết, tôi nhận thấy Giáo hội Pháp đang trong giai đoạn đổi mới. Hãy nhìn 42.000 bạn trẻ Pháp tại Đại hội Giới trẻ Thế giới Lisbon!
Thành phố Marseille
Marta An Nguyễn dịch
Hồng y người Pháp Jean-Marc Aveline được Đức Phanxicô lắng nghe, thực sự là ai
