Đức Phanxicô tâm sự: “Trước đây, tôi không hiểu gì về sinh thái”

138

Đức Phanxicô tâm sự: “Trước đây, tôi không hiểu gì về sinh thái

lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2020-09-03

Mười sáu nhân vật Pháp được Đức Tổng Giám mục chủ tịch Hội đồng giám mục Pháp Eric de Moulins-Beaufort dẫn đầu đến Vatican gặp Đức Phanxicô để bàn về vấn đề sinh thái ngày thứ năm 3 tháng 9. Phái đoàn có nữ diễn viên Juliette Binoche, bà Audrey Pulvar, Phó thị trưởng Paris, người đã đưa thư của bà Anne Hidalgo, thị trưởng thành phố Paris mời Đức Phanxicô đến Pháp vào tháng 12 -2020.

Đức Phanxicô tiếp các nhân vật Pháp tại Vatican ngày 3 tháng 9 – 2020

Khi tiếp các nhân vật người Pháp về vấn đề sinh thái, Đức Phanxicô đã gác lại bài phát biểu chính thức để ứng biến bằng tiếng Ý với họ. Ngài kể giai thoại liên quan đến bà Ségolène Royal khi bà gặp ngài ở Nghị viện Âu châu Strasbourg tháng 11 năm 2014: “Khi tôi đến Strasbourg để đọc diễn văn tại Liên hiệp Âu châu, Tổng thống Pháp François Hollande đã cử Bộ trưởng Môi trường Ségolène Royal tiếp tôi. Trước khi rời thành phố, chúng tôi phải chờ một chút vì thế chúng tôi có thể nói chuyện. Bà Ségolène Royal hỏi tôi: ‘Có đúng cha đang viết một cái gì đó về sinh thái không?’ ‘Đúng, đó là sự thật’. Khi đó bà nói với tôi: ‘Xin cha xuất bản trước cuộc họp về khí hậu ở Paris’. Hội nghị Paris về biến đổi khí hậu thực sự sẽ tổ chức một năm sau đó, tháng 12 năm 2015”. Đức Phanxicô tiếp tục: “Sau đó tôi gọi cho nhóm đang làm việc về thông điệp này, một nhóm các nhà khoa học và một nhóm các nhà thần học, tôi nói với họ: Thông điệp này phải được phát hành trước hội nghị thượng đỉnh Paris! Họ hỏi ‘Nhưng vì sao?’ Tôi trả lời: “Để gây áp lực!” Sau đó ngài cho biết, ngài đã chính tay thảo lại ấn bản cuối cùng của Thông điệp Chúc tụng Chúa Laudato Si về sinh thái và thông điệp được công bố ngày  24 tháng 5 năm 2015.

“Tìm hiểu vấn đề sinh thái”

Nhưng ý nghĩa của giai thoại này cũng như một giai thoại khác ngài đưa ra, là để minh họa cho điểm chính: “Chuyển đổi sinh thái” mà ngài xin mọi người thực hiện cho chính mình. Lời tâm sự khác của Đức Phanxicô trong buổi gặp này cho biết chính cá nhân ngài cũng chưa được thuyết phục về sự cần thiết của một cuộc chiến sinh thái trước khi ngài là giáo hoàng. Ngài kể năm 2007 khi chủ trì cuộc họp thượng đỉnh các giám mục Châu Mỹ La Tinh ở thành phố Aparecida của Brazil, ngài tự hỏi vì sao “người Brazil luôn khăng khăng làm phiền chúng tôi về vấn đề Amazon của họ. Nhưng vùng Amazon thì liên quan gì đến việc truyền giáo?”. Và ngài cho biết: “Đó là vào năm 2007, rồi tôi công bố Thông điệp Chúc Tụng Chúa năm 2015. Trong thời gian này, tôi có một tiến trình thay đổi để tìm hiểu vấn đề sinh thái. Trước đây, tôi không hiểu gì”. Ngài nói thêm: “Tôi muốn nhấn mạnh điểm này: Tôi đã đi từ sự không thấu hiểu năm 2007 đến việc viết thông điệp này năm 2015. Tôi muốn đưa ra lời chứng: đã có một con đường hoán cải nội tâm. Chúng ta phải làm việc để mọi người đều có con đường chuyển đổi sinh thái này”.

“Sinh thái nhân văn”

Vì thế khi suy nghĩ về vùng Amazon, Đức Phanxicô đã kết thúc nhận xét của mình về “hệ sinh thái nhân văn.” Vì theo ngài, “chuyển đổi sinh thái phải dẫn đến tinh thần hài hòa chung, tương quan với vạn vật. Khi đó chúng ta nhận thức được ý nghĩa các mối tương quan giữa con người trong xã hội (…), mối quan hệ giữa con người tạo hài hòa giữa nhau. Nhưng chúng ta cũng đánh mất cảm giác về cội nguồn, về sự thuộc về. Khi một dân tộc mất đi ý thức về cội nguồn của mình, thì sẽ mất chính bản sắc của mình”. Sau đó ngài nói thêm về quan hệ và đối thoại “cần thiết hơn bao giờ hết” giữa người trẻ và ông bà trong gia đình vì “không có gốc rễ thì hài hòa giữa con người không thể sinh hoa kết trái. Chữ chính là hài hòa. Từ khóa của con người là dịu dàng, là ân cần. Các cơ cấu chính trị là cần thiết, nhưng cơ cấu con người là đối thoại giữa người già và người trẻ”. Vì thế một tầm nhìn về sinh thái như ngài đã khai triển trong thông điệp Chúc Tụng Chúa không chỉ mang tính sinh học, mà còn là nhân văn, bắt đầu từ các mối quan hệ giữa con người trong gia đình, mà theo ngài là cấu trúc cơ bản của xã hội và của Giáo hội công giáo.

Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Những gì Đức Phanxicô nói với các nhà môi sinh Pháp

Nữ diễn viên Juliette Binoche