“Các tu sĩ Dòng Tên chất vấn xã hội”

187

“Các tu sĩ Dòng Tên chất vấn xã hội”

la-croix.com, Frédéric Mounier, 10-10-2014

Phỏng vấn Linh mục Jean-Yves Grenet, 57 tuổi, Bề trên Giám tỉnh Dòng Tên nước Pháp từ năm 2009. Linh mục Jean-Yves Grenet nhấn mạnh đến nét đa dạng quốc tế của Dòng Tên. Nhân dịp kỷ niệm 200 năm ngày tái lập cơ sở Dòng Tên trên thế giới và tại Pháp (1), linh mục nói lên thực trạng hiện nay của Dòng. 

Tỉnh dòng Pháp hiện nay như thế nào?

Linh mục Grenet: Rất tốt. Tỉnh dòng chúng tôi có khoảng 400 anh em. Một nửa trên 73 tuổi, mỗi năm chúng tôi có 15 người qua đời và bốn đến năm người mới vào Dòng (năm 2013 có 8 người, năm 2014 có 5 người). Tôi không than phiền gì về việc giảm nhân số này. Đúng là tiêu chuẩn của chúng tôi cao, chúng tôi muốn tìm những người có nội tâm năng nổ để phục vụ thế giới và phục vụ Giáo hội. 

Có người cho rằng Dòng Tên gồm những người ưu tú…

Linh mục Grenet: Không ai tránh được dư luận sai này! Mỗi người chúng tôi từ sinh viên, người học việc, người ở cấp cao, chính trị gia hay bác sĩ, trong cách của mình, ai cũng cố gắng làm hết sức mình. Mục đích không phải để trở thành người xuất sắc nhưng “tìm điều tốt nhất” nơi mỗi người: “Magis” (tốt hơn) như Thánh I-Nhã mong muốn.

Chúng tôi quan tâm đến các thanh thiếu niên bỏ học để các em phải và có thể với trình độ của mình, các em có thể đi xa nhất có thể. “Magis” là động lực thường trực để đi tới, vừa xây dựng chính mình vừa phục vụ người khác. Chúng tôi muốn giúp đỡ để đào tạo những “con người sống cho người khác và với người khác”, trong tinh thần đối thoại với các người cùng thời với chúng tôi.

Nơi cái gì, Dòng Tên có thể làm điều tốt cho xã hội Pháp?

Linh mục Grenet: Đứng trước các hiểm họa của một xã hội ủ ê chán nản, chúng tôi phải đưa ra các tín hiệu, các nơi chốn để có thể thấy được sự hiện diện của Chúa trong công việc. Trong tinh thần tích cực, quan tâm đến các biểu hiệu của lòng quảng đại, của lắng nghe và chia sẻ.

Các tu sĩ Dòng Tên không được dừng chân trước bầu khí suy thoái chung, một bầu khí ở bên cạnh sức mạnh của sự chết. Chúng ta phải quan tâm đến thế giới mới đang nổi lên dù trong dạng thức đau đớn, dù với rất nhiều phức tạp. Chúng tôi là các tác nhân của thế giới này, không phải đấu tranh để chống nó, nhưng đối thoại với nó. Không phải ở bên cạnh những người tốt nhưng được lôi cuốn bởi Đấng mong muốn quy tụ chúng tôi lại, chăm sóc để chúng tôi không nhường bước trước quyền lực của sự chết.

Nếu chúng tôi giúp bất cứ ai là để họ được tự do, họ có ý thức về sức mạnh cũng như về điểm yếu của mình, để họ có quan hệ tích cực với những người chung quanh, thì điều này chỉ có thể làm tốt cho xã hội. Chúng tôi mong có đối thoại với các nền văn hóa thay vì chạm trán với các nền văn minh!

Tỉnh dòng Pháp trải nghiệm tầm vóc quốc tế của Dòng như thế nào?

Linh mục Grenet: Theo cha Jérôme Nadal người đồng thời với thánh I-Nhã, khi thành lập Dòng đã chủ trương “thế giới là nhà của chúng tôi”. Dòng ở cấp bậc hoàn vũ và tỉnh dòng chúng tôi là một trong tổng thể này. 17 000 ngàn tu sĩ Dòng Tên trên thế giới luôn cố gắng suy nghĩ ở tầm mức toàn cầu nhưng hành động ở địa phương mình. Một tu sĩ Dòng Tên ở Ấn sẽ không sống giống như một tu sĩ Dòng Tên ở Pháp.

Trung tâm Sèvres ở Paris đào tạo 60 tu sĩ Dòng Tên đến từ 30 nước trên thế giới. Và các tu sĩ Dòng Tên Pháp có mặt ở Trung quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Algérie. Từ vài năm nay, “chương trình năm tập ba”, giai đoạn đào tạo cuối của các tu sinh Dòng Tên Pháp, họ đã đi đến các nước Ái Nhĩ Lan, Chilê, Sri Lanka, Trung quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Algérie, vv. để thực tập. 

Một giáo hoàng Dòng Tên có làm dễ dàng cho các công việc của các tu sĩ Dòng Tên không?

Linh mục Grenet: Gần như tôi không ngủ được khi nghĩ đến niềm vui và tính năng nổ trong giao tiếp của ngài! Vì ngài mời gọi chúng tôi sống, qua chọn lựa đặt trên nền tảng người nghèo nhất, qua đối chất thường xuyên với Tin Mừng và với trí năng của thế gian, chúng tôi không cho phép mình yên ngủ.

Một vài người tiếc sự rút lui của các tu sĩ Dòng Tên trong lãnh vực giáo dục.

Linh mục Grenet: Cái nhìn này không đúng với thực tế. Hiện nay chúng tôi có 20 000 học sinh trong 14 cơ sở, rất đa dạng, từ những trường danh tiếng đến những trường học nghề. Không phải chỉ ở sự hiện diện của các tu sĩ Dòng Tên mới mang đến đặc nét của Dòng Tên trong các cơ sở đó (rất nhiều người trong số họ luôn làm việc trong lãnh vực giáo dục).

Từ bốn mươi năm nay chúng tôi phối hợp theo “cách làm của Dòng Tên” với rất nhiều giáo dân mà chúng tôi đào tạo và với họ, chúng tôi phát triển các công việc của chúng tôi.

Các Bài tập Linh thao của thánh I-Nhã có vai trò như thế nào trong kỹ năng phát triển cá nhân?

Linh mục Grenet: Nhờ sự khác biệt chủ yếu sau: Linh thao viên trực diện với Lời Chúa và với chính Chúa Kitô. Chính trong việc chiêm ngắm đời của Chúa, một cuộc đời không phù hợp với mẫu thành công của thời đại này, mà tôi mới có thể chuẩn bị để theo Ngài. Tiếp nhận Ngài như thế nào để đời tôi có thể thành công với Ngài.

Đâu là sự cần thiết để tôi phải nhìn lại đời tôi, để cầu nguyện, để nhận thấy trong lòng mình, đâu là ánh sáng cho niềm vui hay giao động trong đời sống hàng ngày để khám phá Lời Chúa đang nói với tôi qua cảm xúc, qua đời sống nghề nghiệp hay thiêng liêng.

Làm sao để tôi có thể vượt lên các khát khao thích kiểm soát hay thống trị, để tôi có thể chuẩn bị sẵn sàng đón nhận các chuyển động mang lại sự sống lâu bền và hạnh phúc bền vững lâu dài này?

(1) Năm 1773 Dòng Tên bị loại, năm 1814 Dòng Tên được Đức Piô VII tái thiết lập. Nhân dịp kỷ niệm này, một cuộc thảo luận đã được tổ chức để nói lên các sứ vụ của Dòng Tên hiện nay và nói rộng ra là đặc nét của Dòng Tên ở Pháp và trên toàn thế giới.

Nguyễn Tùng Lâm dịch